بررسی تطبیقی عناصر داستان (شخصیتپردازی) در مقامه هایهمدانی و حمیدی

مقامه نویسی، یکی از قالب های نثر فنی است که در قرن چهارم هجری توسط بدیع الزمان همدانی در ادبیات عربی پایه گذاری شده است . این نوع ادبی بعدها از سوی نویسندگان مختلف در ادب عربی سایر ملت ها- از جمله ادبیات فارسی- مورد تقلید قرار گرفت و کسانی همچون ابوالقاسم حریری و قاصی حمیدالدین از همدانی تقلید کردند ، در ادب فارسی حمیدالدین بلخی بیست و چهار مقاله به سبک مقامه های همدانی به رشته تحریر درآورده است .از آنجا که در فن مقامه نویسی توجه به لفظ و پرداخت عبارات با استفاده از صنایع و آرایه های ادبی بیش از حد معمول است و نویسنده سعی دارد اندیشه ادبی خود را در قالب ی مشحون از صنایع ادبی و با به کار بردن واژه های اغلب نامانوس به خواننده منتقل سازند ، برخی پژوهشگران معاصر تنها هدف این نوع نوشته ها را تعلیم انشاء و آموزش غرائب لغت و سبک های مختلف نظم و نثر می دانند و منکر جنبه داستانی این نوشته ها شده اند، نگارنده بر آن است که به این پرسش پاسخ دهد که آیا مقامه ها را می توان داستا ن به معانی فنی به حساب آورد و پرداخت شخصیت ها به عنوان یکی از عناصر داستان در این نوشته ها چگونه است؟ و از این رهگذر مقامه های همدانی و حمیدی در ادب عربی و فارسی با هم مقایسه و سنجیده خواهند شد.

کلیدواژه ها:

نثر فنی عربی ، نثر فنی فارسی ، فن مقامه نویسی ، عناصر داستان ، شخصیت پردازی ، بدیعالزمان همدانی ، قاضی حمیدالدین بلخی