هویت و فضای شهری: مکان خاطره و بازتولید هویت جمعی در اصفهان

هویت یک جامعه و حافظه ی جمعی آن نه تنها از طریق مواردی همچون ادبیات، آیین های مذهبی، مراسم ها و جشن های ملی ومسابقات ورزشی تولید و بازتولید می شود بلکه فضای شهری نیز از خلال مکان خاطره و فضاهای تجربه و عمل، زمینه تقویت و تداوم هویت جمعی را فراهم می کند. هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه ی مکان خاطره به مثابه یکی از عوامل تاثیرگذار بر شکل گیری، تداوم و تقویت هویت جمعی است. پژوهش حاضر مبتنی بر پیمایش بوده و جامعه ی آماری آنرا کلیه ی شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان تشکیل می دهند که سابقه ی سکونت چندین ساله در شهر دارند و تجربه ی زیسته ی کافی برای پاسخگویی به سوالات تحقیق را داشته اند. حجم نمونه تحقیق 650 نفر می باشد که به روش نمونه گیری سهمیه ای و با ابزار پرسشنامه مورد مطالعات قرار گرفتند. بر اساس یافته ها ملاحظه شد که مکان های تاریخی شهر اصفهان از قبیل مجموعه نقش جهان، سی و سه پل و پل خواجو با اختلاف زیاد به عنوان سه مکان خاطره ی اصلی شهروندان بودند که افراد در آنها تجربه و خاطره ای از گذشته دارند. نکته ی جالب توجه اینکه نتایج مرتبط با این مکان ها برای گروه های مختلف سنی پایداری نشان می دهد و تقریبا همه گروه های سنی مکان خاطره ی اول آنها در اصفهان مکان های تاریخی می باشد. این پیوستگی میان نسل های مختلف حکایت از نقش مکان خاطره و فضای شهری در بازتولید هویت جمعی دارد.

کلیدواژه ها:

مکان خاطره ، فضای شهری ، هویت جمعی ، حافظه جمعی