نقش نور درمعماری سنتی

معماری سنتی در ایران پیوسته تحت تاثیر عوامل اقلیمی بود است؛ نور خورشید را می توان موثرترین عاملاقلیمی تاثیرگذار بر بافت شهر و شکل گیری ابنیه سنتی دانست که با توجه به موقعیت و شدت تابش دراقلیم های چهارگانه ایران، سبب سازماندهی فضایی و ایجاد راهکارهای مناسب برای کنترل و هدایت نور طبیعیشد است. در نتیجه می توان عناصر متعددی همچدون ارسیها، پنجره، شباک و روزن را در فضاهای معماریمشاهد کرد که برای تعامل با نور آفرید شده اند. راه حل هایی که امروز به دلیل پیشرفت تکنولوژی و تکیه برآن به فراموشی سپرده شده است. در معماری ایرانی، تامین شرایط مناسب برای مشاهد و تجربه تنوع طبیعینور و تاکید بر این نوع از راه عناصر معماری، میزان نور، شیوه های بهره گیری از آن، جلوگیری از ورود تابشمزاحم و روشنایی بخش های مختلف هموار مرکز توجه معمار بوده است. کاربردهای وسیع نور، خواه عملکردیباشد یا فیزیکی یا معنوی، در معماری سنتی ایرانی حکیمانه به خدمت گرفته شده است. سعی این پژوهش آناست که این شیوه ها را شناسایی و گردآوری کند. بدین منظور در کنار مبانی نظری از گونه مسکونی به دلیل بهکارگیری همه جنبه های نور طبیعی در آن، مثال های متنوعی از اقلیم های متفاوت آورده شده که مصداق عینیمفاهیم به کار رفته نیز مشاهد شود. یافته های پژوهش حاکی از آن است که هر یک از اقلیم ها به تناسبشرایط خود از روش خاصی برای بهره گیری از نور طبیعی استفاد کرد اند و عمیق ترین شیوه ها در اقلیم گرمو خشک صورت پذیرفته و گا سنتی برای دیگر مناطق شده است. توجه به جنبه های معنایی و فیزیکی درراستای یکدیگر و اهمیت به نور روز آموزهای از برخورد پیشینیان ما با این مقوله است.

کلیدواژه ها:

فضا ، ماده ، معنا ، نور