توسعه ی مدل ارزیابی محصول فن آوری جدید برای ارزیابی فرصت های تجاری سازی با استفاده از روش دلفی و روش ANP&DEMATEL

فرآیند تولید محصولات جدید که یک مزیت رقابتی برای سازمان های تولیدی محسوب می شود که جنبه های مختلفی نظیر تعامل با شبکه های نوآوری ،همکاری بین واحدهای تحقیق و توسعه با واحدهای بازاریابی، وجود زنجیره های تامین کارا و بهره گیری از دانش و مهارت تیم های چند منظوره را در بر می گیرد. این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی شاخص های ارزیابی محصول فناوری جدید با استفاده از تکنیک دیمتل و تحلیل شبکه صورت گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی می باشد و بر اساس ماهیت، یک پژوهش توصیفی-پیمایشی است. این پژوهش در شرکت پتروشیمی ایلام صورت گرفته است و 20 نفر از خبرگان شرکت به عنوان نمونه نتخاب شده اند. برای گردآوری داده های پژوهش از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. شاخص سازگاری پرسشنامه های مقایسه زوجی کوچکتر از 0/1 و در محدوده قابل قبول بوده است. روایی پرسشنامه نیز با استفاده از تکنیک دلفی بررسی شده است. در ابتدا با استفاده از بررسی ادبیات پژوهش و مصاحبه های تخصصی، مهمترین شاخص هایه ارزیابی فناوری جدید محصول شناسائی شده است. پس از شناسائی معیارهای اصلی و گردآوری داده ها، از تکنیک مقایسه زوجی و فرایند تحلیل شبکه جهت تعیین اولویت معیارها و زیرمعیارها استفاده شده است. براساس وزن شاخص های عملکردی به رتبه بندی شاخص ها پرداخته شده است. در نهایت نیز الگوی روابط علی و تاثیر و تاثرات میان شاخص ها با تکنیک دیمتل بررسی شده است.نتایج نشان داده است معیار شرایط امکان پذیری تجاری از بیشترین تاثیرگذاری و توانمندی تحقیق و توسعه از بیشترین تاثیرپذیری برخوردار است. بطورکلی امکان پذیری تجاری بیشترین تعامل را با سایر معیارهای مورد مطالعه دارد. در این مدل امکان پذیری تجاری و توانمندی بازاریابی متغیرهای معلول بوده و معیار رقابت پذیری فناوری و توانمندی تحقیق و توسعه یک متغیر علی هستند. براساس محاسبات سوپر ماتریس حد،شاخص کاربردی بودنبا وزن نرمال 0/0953 از بیشترین اهمیت در میان تمامی شاخص های موجود برخوردار است. تخصص گرایی با وزن 0/0874 از اولویت دوم برخوردار می باشد. شاخص های ثبات نرخ تغییر، هزینه تجاری سازی و سودآوری با وزن مشابه از اهمیت بالائی برخوردار هستند.

کلیدواژه ها:

تکنولوژی ، محصول جدید ، امکان پذیری تجاری ، رقابت پذیری فناوری ، توانمندی بازاریابی ، توانمندی تحقیق و توسعه