محدودیت آب و راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار در روستاهای سیستان

معضل کم آبی به ویژه در مناطق خشک همیشه از مسائل مبتلا به ناپایداری در مناطق روستایی بوده است. با عنایت به محدودیت منابع آب در منطقه خشک سیستان (با توجه به بارش سالانه بسیار ناچیز- حدود 60 میلی متر- عدم وجود سفره-های آب زیرزمینی و فقدان منابع آب سطحی قابل اطمینان)، ضرورت سیاست گذاری اصولی در جهت بهینه سازی مصرف آب و تحقق توسعه پایدار روستایی امری بدیهی خواهد بود. منطقه سیستان دارای 808 روستا می باشد که بالغ بر 61 درصدجمعیت منطقه را تشکیل می دهد، عمده فعالیت های معیشتی روستاییان از نوع کشاورزی و دامداری است و وابستگی کامل بهآب رودخانه هیرمند دارند. در این راستا ما نیازمند استراتژی ها و برنامه هایی هستیم که ضمن حفظ ساختار اجتماعی – فرهنگی روستاها، فعالیت های کشاورزی آنان را گسترش، و نهایتا زمینهای برای حفظ و پایداری روستاها فراهم گردد. اینپژوهش به روش توصیفی تحلیلی انجام گردیده است که در این راستا ضمن بررسی اطلاعات موجود، نتایج حاصل از بازدیدهای میدانی نیز مورد استفاده و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که با توجه به محدودیت های موجود آب در منطقه، برای پایداری روستاهای منطقه طیف گسترده ای از اقدامات با ابعاد گوناگون ضروری می باشد. در بعدسیاسی تقویت روابط دیپلماتیک برای افزایش حقابه ایران از جریان آب هیرمند، در بخش اقتصادی، اقدامات لازم برای ذخیره سازی مطلوب آب در شرایط پر آبی هیرمند، بهینه سازی مصرف منابع محدود آب و تغییر الگوهای کشت پرمصرف به الگوهای سازگار با مصرف کم آب و در بعد اجتماعی و فرهنگی تقویت مشارکت های مردمی و نهادهای غیر دولتیNGO) الزامی خواهد بود

کلیدواژه ها:

محدودیت آب ، سیستان ، روستا ، توسعه پایدار ، راهکار