ارزیابی فرسایش و رسوب با استفاده از داده های ماهواره ای در محیط GIS ؛مطالعه موردی حوضه آبخیز گابریک جنوب خاوری استان هرمزگان

برآورد دقیق فرسایش آبی و ته نشست رسوبات برای ارزیابی پتانسیل هدررفت خاک و ظرفیت ذخیره سدها از اساسی ترین اهداف مدیریت منابع آب به شمار می رود. از این رو برآورد میزان فرسایش و رسوب در حوضه های آبخیز بدون آمار یکی از مسائل اساسی حوضه ها بوده و استفاده از روش های تجربی را لازم می نماید تا داده های حاصل بتواند مبنایی برای برنامه ریزی های مدیریتی واقع گردد. این مطالعه با هدف بررسی کمی و کیفی میزان فرسایش و تولید رسوب در حوضه آبخیز گابریک با مساحتی بالغ بر 429035 هکتار معادل 4290/35 کیلومتر مربع در محدوده شهرستان بندر جاسک که بر روی شاخه ی اصلی آن سد گابریک در حال تأسیس می باشد؛ با استفاده از مدل MPSIAC فن سنجش از دور RS و سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS صورت گرفته است.لایه های اطلاعاتی مورد نیاز شامل نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی، خاک شناسی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی و داده های رواناب، وضعیت فعلی فرسایش، وضعیت فرسایش رودخانه ای با استفاده از نقشه های موجود، تصاویر ماهواره ای، داده های ایستگاه های هواشناسی و هیدرومتری تهیه و وارد GISگردید و پس از تشکیل بانک های اطلاعاتی و وزن دهی به هر کدام از لایه ها براساس مدل MPSIAC نقشه ی فرسایش و رسوب حوضه با توجه به واحدهای هیدرولوژیک استخراج گردید. نتایج نشان می دهد که حوضه از لحاظ شدت رسوب دهی به دو بخش متوسط و زیاد تقسیم بندی شده و میزان رسوب سالانه آن برابر 75220/8 تن بر کیلومتر مربع در سال می باشد.

کلیدواژه ها:

حوضه ی آبخیز گابریک ، رسوب ، فرسایش ، GIS ، MPSIAC ، RS