برآورد رواناب سالانه درحوزه های آبخیز فاقد آمار در مناطق خشک؛مطالعه موردی حوزه های آبخیز شهرستان سبزوار

خشکسالی یکی از مزمن ترین و زیانبارترین بلایای طبیعی است. به منظور ارزیابی دقیق از رخداد، گسترش و شدت یک خشکسالی بایستی تصور صحیحی از توزیع مکانی و زمانی پارامترهای هواشناسی، هیدرولوژیکی و متغیرهای سطحی داشته باشیم. در مناطق تحت تأثیر خشکسالی برای بهره برداری صحیح از آب های سطحی یک حوزه بایستی بتوان ارتفاع و حجم رواناب سالانه را با دقت مناسبی برآورد نمود. با توجه به بالا بودن هزینه جهت دایر کردن ایستگاه هیدرومتری و ثبت آمار، در بسیاری از مناطق، با استفاده از روشهای تجربی و ایستگاه مبنای منطقه اقدام به برآورد حجم رواناب میگردد. روشهای تجربی متعددی برای محاسبهی حجم رواناب سالانهی حوزه آبخیز ارائه شده است. هدف از انجام این تحقیق به کاربستن مدل های تجربی متعدد و انتخاب روش مناسب جهت برآورد رواناب سالانه ی حوزه ی آبخیز منتخب واقع دراقلیم خشک (حوزههای آبخیز خوشاب، داورزن و نهالدان واقع در شهرستان سبزوار ) میباشد. بعلاوه این روش میتواند برای محاسبه رواناب حوضه های آبربز مجاور با شرایط اقلیمی مشابه مورداستفاده قرارگیرد. البته کاربرد چنین فرمول هایی بدون توجه به شرایط خاص منطقهای خالی از اشکال نخواهد بود. لذا ابتدا باید مطالعات مرتبط به طورکامل انجام شده، سپس با استفاده از نتایج حاصله، مدل های تجربی قابل کاربرد در این مناطق را برگزید. در گزارش حاضر با توجه به آمار دریافت شده از سازمان آب منطقهای خراسان رضوی در این سه حوزه، محاسبه رواناب از روشهای تجربی موجود جهت محسبه این پارامتر و بررسی نتایج حاصله با آمار ثبت شده توسط سازمان مذکور، روش مناسب با توجه به اقلیم منطقه ارائه گردیده است.

کلیدواژه ها:

برآورد رواناب ، خشکسالی ، روشهای تجربی ، سبزوار