شبیه سازی جریان رودخانه با استفاده از مدل بارش-رواناب IHACRES (مطالعه ی موردی: زیر حوزه های استان گیلان)

در مدیریت منابع آب، رواناب سطحی نقش مهمی را ایفا می کند. از طرفی برآورد رواناب سطحی بسیار هزینه بر است و نیاز به زمان زیادی دارد. پیش بینی دقیق پاسخ حوضه به رویدادهای بارش، بسیار مهم است.مدل های هیدرولوژیک، نمایش ساده شده ای از سامانه واقعی آبخیز هستند، که به مطالعه درباره عملکرد حوضه در واکنش به ورودی های گوناگون و فهم بهتر فرآیندهای هیدرولوژی کمک می کنند.در این بین مدل IHACRES به دلیل نیاز به داده کم و پیش بینی قابل قبول مورد توجه هیدرولوژیستها قرار گرفته است.در این پژوهش،کارایی مدل IHACRES در شبیه سازی رواناب هفت زیرحوضه ی استان گیلان با استفاده از معیار ارزیابی ضریب کارایی مدل نش-ساتکلیف و میانگین خطای کل ( Bias ) مورد بررسی قرار گرفته است.در این پژوهش از داده های دما،بارش و دبی با گام زمانی ماهانه و از سال های 95 - 82 استفاده شده است.لازم به ذکر است در برخی از حوضه ها به دلیل وجود نواقص آماری تعداد سال ها به 10 سال کاهش یافته است.در ادامه به کمک نتایج خروجی مدل،رگرسیون درجه سه و درجه شش جهت بهبود نتایج به دست آمد و سپس بین نتایج خروجی مدل مذکور و شبکه عصبی مصنوعی جهت پیش بینی داده های مشاهداتی رابطه ای برقرار شد. نتایج نشان داد در 2 حوزه پیربازار و شلمانرود ضریب کارایی نش-ساتکلیف به ترتیب 0.65 و 0.51 و بهترین عملکرد را در بین دیگر زیرحوضه ها نشان داد.همچنین نتایج حاصل از رگرسیون درجه سه وشش برای حوضه های مذکور به ترتیب 0.752 و 0.764 و برای رگرسیون درجه شش به ترتیب 0.756 و 0.766 می باشد.

کلیدواژه ها:

رگرسیون ، شبکه عصبی مصنوعی ، IHACRES