کارآیی انرژی در اکوسیستم‎های زراعی

به منظور اجرای هر جزء از عملیات کشاورزی ابتدا باید توجیه‎پذیری فنی و اقتصادی آن طرح نشان داده شود. هدف از مطالعه روند انرژی ورودی و خروجی به سیستم‎های زراعی در جهت بهینه‎سازی مصرف انرژی کاهش هزینه‎های عملکرد و تولید از طریق کاهش هزینه‎های مصرف انرژی است. انگیزه اصلی از اجرای این پروژه پدید آمدن دیدگاههای نوین همچون کشاورزی پایدار علوم کشاورزی است بنابر اصول جدید کشاورزی مبانی قدیم که بر نحوه مصرف انرژی توجه نداشته و تنها هدف مدیر مزرعه افزایش مطلق تولید بود منسوخ شده و مقدار تولید بر پایه راندمان انرژی سنجیده می‏شود. در این مطالعه جهت آشنایی با روند مصرف انرژی در مزارع و مقدار انرژی به دست آمده از اکوسیستم‎های زراعی، مزرعه‎ای به عنوان نمونه انتخاب و راندمان انرژی برای آن محاسبه شد. کارآیی انرژی در مزرعه مورد نظر با روشهای ویژه (در اصل مقاله منعکس شده است) معادل 67/1 به دست آمده و مشخص شد نسبت به کشورهایی با کشاورزی پیشرفته در حد مطلوب قرار دارد. نتایج این بررسی نشان داد بیشترین هزینه انرژی در مزرعه مورد نظر مربوط به انرژی الکتریسیته بود که جهت پمپاژ آب مصرف می‎شود (38 درصد). دومین مورد انرژی‎بر، کود شیمیایی بود که با صرف 36 درصد از انرژی کل به دست آمد. همچنین کمترین هزینه انرژی از آن نهاده بذر و به میزان44/0درصد بود. در خاتمه بکارگیری بعضی راهکارها نظیر استفاده از روشهای شخم حداقل، استفاده از کودهای دامی و سبز بهبود ژنتیکی کارآیی فتوسنتز در گیاهان زراعی، کشت گیاهان مقاوم به آفات و بیماریها، استفاده از ضایعات کشاورزی به عنوان منبع انرژی و ... جهت افزایش راندمان انرژی در اکوسیستم‎های زراعی پیشنهاد می‎گردد.

کلیدواژه ها:

راندمان انرژی ، شدت انرژی ، چغندر قند ، ایران