اثر برهمکنش آرسنیک و سالیسیلیک اسید بر شاخص های جوانه زنی و خصوصیات مورفولوژیک گیاه زنیان (Carum copticum L.)

فلز سنگین آرسنیک یکی از مهمترین آلاینده های محیط است که منجر به کاهش جوانه زنی ، میزان فتوسنتز و کاهش رشد گیاهان می گردد . سالیسیلیک اسید نیز هورمونی است که نقش مهمی در مقاومت به تنش های زیستی و غیر زیستی ایفا می کند و بر رشد گیاه، جوانه زنی دانه و میزان فتوسنتز تاثیر مثبت می گذارد. بنابراین در این پژوهش سعی شد اثر غلظت های مختلف آرسنیک و سالیسیلیک اسید بر برخی شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه دارویی زنیان بررسی شود. برای این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در شرایط آزمایشگاهی اجرا گردید . تیمارهای آزمایش شامل عنصر سنگین آرسنیک در پنج غلظت (0، 0/5، 1، 2 و 4 میلی گرم در لیتر) و هورمون سالیسیلیک اسید در پنج سطح(0، 0/1، 0/5، 1 و 2 میلی مولار) در نظر گرفته شد . نتایج نشان داد با افزایش سطوح عنصر آرسنیک میزان درصد و سرعت جوانه زنی و شاخص های رشد گیاهچه کاهش نشان دادند. غلظت 4 میلی گرم در لیتر به ترتیب کاهش 25، 63، 35 ، 65 درصدی درصد و سرعت جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه و بنیه بذر را در پی داشت. تیمار 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید در صد چوانه زنی (75/62 درصد) ، سرعت جوانه زنی (6/26 بذر در روز) ، بنیه بذر (93/04 درصد) و وزن خشک گیاهچه (1/05 گرم ) را به ترتیب 10، 18، 31، 17 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. این نتایج نشان می دهد کاربرد سالیسیلیک اسید در مناطق مستعد فلز سنگین آرسنیک می تواند با افزایش درصد و سرعت جوانه زنی بذر باعث بهبود رشد و عملکرد گیاه زنیان شود.

کلیدواژه ها:

آرسنیک ، بنیه بذر ، درصد جوانه زنی ، سالیسیلیک اسید ، وزن خشک گیاهچه