ارزیابی استانهای کشور در حوزه زیست محیطی با تاکید بر سنجش عملکرد سازمانهای مردم نهاد

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 655

متن کامل این مقاله منتشر نشده است و فقط به صورت چکیده یا چکیده مبسوط در پایگاه موجود می باشد.
توضیح: معمولا کلیه مقالاتی که کمتر از ۵ صفحه باشند در پایگاه سیویلیکا اصل مقاله (فول تکست) محسوب نمی شوند و فقط کاربران عضو بدون کسر اعتبار می توانند فایل آنها را دریافت نمایند.

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NEWCONF01_448

تاریخ نمایه سازی: 16 خرداد 1394

چکیده مقاله:

ابعاد گسترده زیست محیطی امروزه بیش از پیش وابستگی انسان به محیط، لزوم حفظ تعادل اکولوژیکی و استفاده منطقی از منابع و کاهش آلودگیها را آشکار نموده و ضرورت مشارکت مردمی را در قالب سازمانهای حفاظت از محیط زیست امری اجتناب ناپذیر و موجه مینماید. تشدید بهره برداری نامعقولانه و بهره جویانه انسانها از محیط طبیعی که منجر به تخریب زیست بوم و در معرض خطر قرار گرفتن حیات موجودات گردیده است اهمیت جایگاه سازمانهای مردمی در چرخه زیست محیطی را روشن و نقش آفرینی آنان را در تحقق توسعه پایدار الزام آور میسازد. حال با عنایت نقش اثرگذار سازمانهای مردم نهاد در روند توسعه زیست محیطی کشور، این پژوهش در صدد است تا با استفاده از منابع اسنادی و آمارنامه سال 1390 سازمان محیط زیست و بهره جستن از مدل تاکسونومی عددی و نرم افزارهای Excel و Spss با رویکردی توصیفی -تحلیلی، عملکردسازمانهای مردم نهاد استانهای کشور را مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهد. تحلیل آماری داده های مربوط به 31 استان در هشت شاخص بررسی شده (تعداد سازمانها، آموزش و پژوهش، آلودگیها، جوانان، ورزش، زنان، حیات وحش، طبیعتگردی)، نشان از ایجاد شکاف عمیقی بین استانهای کشور میدهد. به گونه ایی که تنها استانهای تهران توسعه یافته و گلستان در این زمینه توسعه یافته محسوب میشوند و استانهای لرستان، مازندران و کرمان با ضریب میانگین 0/57 در سطح متوسط قرار دارند. 26 استان کشور نیز محروم تلقی میشوند. نتایج حاکی از آن است که 16 استان ایلام، چهارمحال و بختیاری، بوشهر، آذربایجانغربی، مرکزی، کردستان، کهکیلویه و بویراحمد، سمنان، زنجان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، هرمزگان، قزوین، فارس، اصفهان و خوزستان در زمره استانهای محروم و 10 استان یزد، همدان، قم، خراسان جنوبی، اردبیل، گیلان، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی و البرز در جرگه استانهای بسیار محروم در حوزه زیست محیطی قرار داشته اند. با عنایت به ضرورت مشارکت مردم در حل بحرانهای زیست محیطی و حفظ پایداری اکوسیستمها، وجود تشکلهای مردم نهاد بسیار حائز اهمیت است. چرا که این سازمانهای غیردولتی بعنوان حلقه اتصال حکومت و مردم میتوانند در سایه یک مدیریت مشارکتی از طرق مختلف (آموزش عمومی اعم از رسمی، غیررسمی، عمومی، فرهنگسازی مباحث زیست محیطی از طریق مدارس، رسانه و...، انجام مطالعات جامع زیست محیطی در حوزه های منطقه ای و کلان، برنامه ریزی جهت رفع معضلات و اجرای طرحهای بنیادی) زمینه ارتقاء کیفیت زیست محیطی را فراهم آورند. گذشت بیش از نیم قرن از فعالیت اولین تشکل مردمنهاد و وجود مشکلات و موانع بسیار در جهت اثربخشی این گروهها ایجاب مینماید تا راهبردها و خط مشی های اتخاذ شده مورد بازنگری و تجدیدنظر گردد. لذا متولیان امر میبایست با برنامه ریزی، مدیریت، سیاستگذاری دقیق و رفع موانع، زمینه جلب مشارکت، افزایش تعامل، تخصص گرایی، توانمندسازی، تقویت و توسعه تشکلهای مردم نهاد زیست محیطی را فراهم آورند تا ضمن ارتقاء فرهنگ زیست محیطی، بستر لازم جهت بهبود کارایی و اثربخشی بیشتر این سازمانها در راستای دستیابی به رسالت خطیر توسعه پایدار محقق گردد.

نویسندگان

یعقوب زارعی

دانشجوی دوره دکتری جغرافیا وبرنامه ریزی روستایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران