تحلیل روند تغییرات بهره وری کل عوامل تولید در تولید گندم ایران: کاربرد شاخص هیکس مورستین

در سالهای اخیر که دنیا به سمت تجارت جهانی و آزاد حرکت کرده، افزایش تولید از راه افزایش بهره وری اهمیتی بیشتر یافته و کشورها برای افزایش بهره وری، برنامه ریزی و اقدامات زیادی انجام داده اند. مدیریت بهره وری مستلزم شناخت اجزاء و تحلیل تغییرات آن در پروسه توسعه است. از این رو مطالعه حاضر با هدف اندازه گیری و تجزیه تغییرات بهرهوری کل عوامل (TFP) مزارع تولید گندم با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و شاخص هیکس مورستین صورت گرفت. ارزیابی و تحلیل منابع رشد بهره وری کل عوامل تولید نشان داد میزان شاخص بهره وری کل عوامل تولید در طی دوره زمانی 1379-94 با نوساناتی همراه بوده و سالانه حدود 1/09 درصد رشد داشته است. نتایج نشان داد اگرچه نوسان بهره وری تحت تاثیر هر دو جزء کارایی و تکنولوژی بوده است، اما چون دامنه نوسان تکنولوژی وسیع تر میباشد، به نظر میرسد که نوسانهای بهرهوری کل عوامل بیشتر بدلیل تغییرات تکنولوژی بوده و تغییر انواع کارایی کمتر در آن تاثیر گذار بوده است. از اینرو تغییرات تکنولوژی به عنوان یکی از اصلیترین عناصر تغییرات TFP مزارع تولید گندم کشور محسوب میشود لذا توسعه فن آوری ها و تکنولوژیهای جدید توصیه میگردد

کلیدواژه ها:

بهره وری کل عوامل تولید ، گندم ، شاخص هیکس مورستین ، تکنولوژی