بررسی تغییرات شاخص پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر ماهواره ای مطالعه موردی: جنگل های بلوط جنوب-شرق استان کرمانشاه

جنگلهای زاگرس ازجمله مناطق مهم و با ارزش منابع طبیعی کشور ایران هستند، با توجه به افزایش سطح دخالت بشر در طبیعت فشار زیادی بر جنگل وارد میشود. امروزه این جنگلها به دلیل قطع فراوان درختان و چرای مفرط به صورت مخروبه درآمده و نیازمند اطلاعات به هنگام برای برنامه ریزی دقیق هستند. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف بررسی و شناسایی روند تغییرات جنگلهای بلوط حنوب-شرق کرمانشاه انجام گرفت. در ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواره ی لندست، شاخص تراکم پوشش گیاهی (NDVI) از سال 2007 تا 2018 با استفاده از سامانه گوگل ارث انجین استخراج شد. سپس با انجام بازدیدهای میدانی و استفاده از سامانه موقعیت یاب مکانی مناطق مشاهده لکه های متراکم جنگلی ثبت شدند. حدآستانهای معادل 0/3 بر روی شاخص NDVIمعادل آستانه آغاز جنگلهای متراکم در نظرگرفته شد. سپس با در نظر گرفتن اندازه تفکیک مکانی ماهواره مورداستفاده تعداد 19905 موقعیت مکانی به شکل نقطه در داخل پیکسل های مربوط به شاخصهای تراکم پوشش ثبت شد و مقادیر مربوط به شاخص NDVI به ازای هر نقطه استخراج و اندازه گیری های آماری بر روی نقاط انجام گرفت. بهمنظور بررسی مناطق شباهت نقاط در طول 11 سال خوشهبندی مشاهدات با استفاده از پکیج MCLUST انجام گرفت و تعداد 9 طبقات موجود بر اساس معیار اطلاعات بیزین شناسایی شد. نتایج نشان داد در طول بازه زمانی مورد مطالعه بر مقدار شاخص تراکم پوشش اضافه شده است؛ و با در نظر گرفتن تمام مقادیر نقاط 9 ناحیه متفاوت با شرایط یکسان شناسایی شدند که نیازمند برنامه های حفاظتی هستند. نتایج این مطالعه نشان داد شاخصهای تراکم پوشش گیاهی ابزاری مناسب برای تحلیل روند تغییرات رخداده در اکوسیستمهای جنگلی است.

کلیدواژه ها:

جنگلهای زاگرس ، شاخص NDVI ، ماهواره لندست ، خوشه بندی