راهبردها و سیاست های مدیریت شهری در ارتقاء ایمنی بافت های فرسوده شهری در راستای مدیریت بحران(مورد مطالعه: منطقه19 تهران)

با توجه به رشد جمعیت و افزایش شهر نشینی، وقوع حوادث طبیعی مثل زلزله می تواند خسارات و تلفات سنگینی را ایجاد و توسعه شهرها و کشور را دچار وقفه نماید. ضرورت کاهش آسیب پذیری شهر در برابر زلزله، به عنوان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی کالبدی، برنامه ریزی شهری و طراحی شهری محسوب می گردد. بافتهای فرسوده و مساله دار شهری و سکونتگاه های حاشیه ای و غیر رسمی در کشورهای درحال توسعه(همانند ایران) بیشتر از سایر بافتهای شهری در معرض خطر زلزله قرار دارند. این بافتها بنا به دلایلی چون عدم رعایت معیارهای فنی و مهندسی در ساخت بنا، قرارگیری در شیبها و اراضی نامناسب، شبکه ارتباطی ناکارآمد، کمبود(عدم) فضای باز، عدم وجود تاسیسات و تجهیزات شهری و... بیشتر در عرض خطر هستند. اسکان غیررسمی از جمله مسایلی است که طی دوران تاریخ در اطراف کلانشهرها حادث شده و مسایل مختلف اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و اقتصادی به همراه داشته است. با توجه به اینکه کلانشهر تهران، به عنوان پایتخت کشور ایران، از قابلیت ها و جاذبه های ویژه ای برخوردار است، بررسی موضوع اسکان غیررسمی در آن مطلوبیت های ویژه علمی و کاربردی دارد. بررسی آثار و ابعاد، کالبدی و اجتماعی در این نوع سکونتگاه ها، قابلیت شناخت زمینه های بروز بحران های شهری را فراهم می سازد. بحران هایی که محصولی چون، بی ارزش تر شدن ارزش زمین ها، توسعه بی رویه شهرها، جذب کاربری های دفع شده از سطح منطقه و تشدید مسایل اجتماعی دارد. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر رهیافتها مدیریت شهری در ارتقاء ایمنی سکونتگاههای غیررسمی و بافتهای فرسوده شهری در راستای مدیریت بحران در منطقه19 تهران با روش توصیفی- تحلیلی می باشد، برای رسیدن به این هدف بافتهای فرسوده و اسکان غیررسمی این منطقه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد به منظور بهبود وضعیت موجود کاربری های مسکونی محلات اسکان غیررسمی در منطقه 19 در ارتباط با کاهش آسیب های ناشی از زلزله و دیگر بحران ها و عوامل طبیعی، اجرای طرح های نوسازی، بهسازی و توانمندسازی در بافت های فرسوده، نظارت ارگان های فعال در امر ساخت و سازهای شهری و ارتقاء آگاهی ساکنین در به کارگیری مصالح بادوام، مهمترین راهکارها بوده، که از اولویت های اجرایی برتر می باشند

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، توانمند سازی بافت های فرسوده ، مدل SWOT3 ، منطقه 19 شهر تهران