تحلیلی بر اثرات اقتصادی گردشگری مطالعه موردی: استان زنجان (صنایع دستی)

از آنجا که هنوز توسعه روستایی با مسائل و چالشهای متعددی مواجه است، چرا که راهبردهای گذشته در زمینه توسعه روستایی موفقیت آمیز نبوده و نتوانسته اند مسائلی همچون فقر، اشتغال، بهداشت، امنیت غذایی و پایداری محیط زیست را تأمین کنند، این راهبردها در توزیع منابع حاصل از رشد و توسعه نیز موفق نبوده و سبب ایجاد مشکلات متعددی برای نواحی روستایی شده اند. این مسئله باعث شده است که در سالهای اخیر بار دیگر توسعه روستایی مورد توجه قرار گرفته نظریه پردازان، برنامه ریزان و مجریان حکومتی در صدد برآیند تا با ارائه راهکارها و روشهای جدید، از معضلات و مسائلی که این نواحی گریبانگیر آن هستند بکاهند. یکی از این راهبردهایی که اخیراً در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته حتی در برخی از کشورها به اجرا در آمده و نتایج مثبتی بهمراه داشته، توسعه و گسترش توریسم در نواحی روستایی است که دارای پتانسیل های لازم برای گسترش گردشگری است، می باشد. توسعه توریسم در نواحی روستایی از یک طرف می تواند نقش مهمی در متنوع سازی اقتصاد جوامع روستایی و بستر و زمینه ساز توسعه پایدار روستایی باشد و از طرف دیگر وسیله ای برای تحریک رشد اقتصاد ملی (از طریق غلبه بر انگاره های توسعه نیافتگی و بهبود استاندارهای زندگی مردم محلی) به حساب می آید، به هر حال اگر توریسم روستایی بتواند کلیه نقشهای محوله را بخوبی ایفا نماید می تواند خالق یا محرک یک فرآیند توسعه یافته برای حصول به پایداری توسعه در نواحی روستایی و نیز پایداری جوامع محلی در کلیه زیر شاخه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و همچنین خود صنعت توریسم باشد (شریف زاده، مرادی نژاد 1381، 53). گردشگری سرمایه را از مراکز مالی و ثقل صنعتی به سوی شهرها، روستاها و نقاط طبیعی سوق می دهد. به لحاظ اینکه پول جهانگرد همانند خود او در گردش است هر واحد پول او که برای هزینه های مصرفی پرداخت می کند بسته به درجه ی رشد اقتصادی، از 3 تا 10 بار در سال دست به دست می شود. لذا ایجاد بازده ی مضاعف را در اقتصاد کشور بدنبال دارد از این لحاظ گدشگری را در اقتصاد صادرات نامرئی خدمات و کالاها می نامند. جریان گردشگری سالانه مقدار معتنابهی ارز وارد کرده و دریافت کننده به منبع جدیدی از درآمد دست می یابد و از آنجا که منطقه به تنهایی قادر به رفع تمامی نیازهای گردشگر نمی باشد، مقداری از درآمد جهت رفع این نیازها به سایر نواحی کشور سرایت می کند. بنابراین باید گفت مناطق مورد بازدید گردشگر، مستقیماً و سایر نواحی بصورت غیر مستقیم از عواید گردشگری بهره مند می شوند. در این میان استان زنجان با داشتن پتانسیلهای متنوع گردشگری می باشد. هدف این مقاله شناساندن توان مندیهای گردشگری استان زنجان و بررسی ابعاد اقتصادی صنعت توریسم و شناسایی و تحلیل تأثیرات اقتصادی گردشگری بر منطقه می باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و کتابخانه ای بوده است.

کلیدواژه ها:

گردشگری ، استان زنجان ، صنایع دستی ، توسعه ی روستایی ، صادرات نامرئی