بررسی و تعیین اثر صفات موثر بر عملکرد روغن در ارقام بادام زمینی (Arachis hypogaea L.) به کمک تجزیه ضرایب مسیر (علیت)

به منظور تعیین همبستگی بین صفات عملکرد روغن و اجزای عملکرد و همچنین بررسی میزان اثرات مستقیم و غیرمستقیم آنها بر عملکرد، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بر روی 40 ژنوتیپ بادامزمینی در سال زراعی 1386 در مزرعه تحقیقات توتون رشت به اجرا گذاشته شد. صفات مرتبط با عملکرد در طی دوره رویش و پس از برداشت اندازهگیری شدند. به منظور ایجاد یک سیستم علت و معلولی و شناسایی و حذف صفاتی که نقش چندانی در عملکرد ندارند، از روش رگرسیون گام به گام استفاده شد. در این مدل، عملکرد روغن به عنوان متغیر وابسته در مقابل عملکرد دانه، درصد روغن و درصد مغزدهی به عنوان متغیرهای مستقل با ضریب تبیین R2 ═0/995 قرارگرفت. با استفاده از تجزیه علیت، ضرایب همبستگی بین متغیر وابسته (عملکرد روغن) و متغیرهای مستقل به اثرات مستقیم و غیرمستقیم تفکیک شدند. نتایج تجزیه علیت عملکرد روغن نشان داد که که بیشترین اثر مستقیم (P =0/928) مربوط به صفت عملکرد دانه بود. درصد روغن با اثر مستقیم 0/421 به عنوان دومین صفت در تجزیه علیت روغن قرار گرفت و صفت نسبت مغزدهی، اثر مستقیم ناچیزی (P =0/025) بر عملکرد روغن داشتند. با توجه به نتایج بدست آمده میتوان صفات عملکرددانه،درصد روغن و درصد مغزدهی، را به عنوان شاخص های مناسبی برای عملکرد روغن در ارقام بادام زمینی در نظر گرفت.

کلیدواژه ها:

بادامزمینی ، عملکرد روغن ، همبستگی صفات ، رگرسیون گام به گام و تجزیه ضرایب مسیر(علیت)