بررسی پتانسیل ژنتیکی گلرنگ وحشی (Carthamus oxyacantha) برای افزایش تحمل به خشکی گلرنگ زراعی (C. tinctorius)

شناسایی ژنهای مفید در خویشاوندان وحشی و ادغام آنها به گونه های زراعی یکی از روش های پایدار در بهبود ژنتیکی گیاهان در برابر تنش های زنده و غیر زنده می باشد. شواهد حاکی از امکان بکارگیری گلرنگ وحشی از گونه (Carthamus oxyacantha) برای افزایش تحمل به خشکی گلرنگ زراعی (C. tinctorius) دارد. بر این اساس اولین گام ارزیابی میزان تحمل گونه وحشی، مقایسه آن با گلرنگ اهلی و بررسی امکان تلاقی پذیری آنها می باشد. در این پژوهش نمونه های گلرنگ اهلی ( Carthamus tinctorius) و وحشی (C.oxyacantha) از مناطق مختلف جمع آوری و در سه سطح رطوبتی (شاهد، تنش متوسط و تنش شدید) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که علاوه بر تنوع درون گونه ای، بین دو گونه اهلی و وحشی تفاوت فاحشی از نظر تحمل به تنش خشکی وجود داشت. بطوری که با افزایش شدت تنش عملکرد گونه زراعی به شدت کاهش یافت در حالی که میانگین عملکرد توده های وحشی در تیمارهای شاهد، تنش متوسط و تنش شدید تفاوت آماری معنی داری نشان نداد. نتایج به خوبی نشان داد که گونه وحشی از پایداری عمومی بالایی تحت شرایط تنش خشکی برخوردار است. با توجه به اینکه نتایج بررسی امکان تلاقی پذیری بین گونه اهلی و وحشی گلرنگ حاکی از امکان حصول بذر هیبرید موفق در تلاقی مستقیم و معکوس می باشد، در مجموع نتایج نشان دهنده پتانسیل گونه وحشی به عنوان منبع ژنی مفید برای انتقال صفات مطلوب به گونه اهلی است.

کلیدواژه ها:

گلرنگ ، خشکی ، پایداری ، تلاقی بین گونه ای