همبستگی بین صفات و تجزیه علیت برای عملکرد دانه گلرنگ تحت شرایط دیم

به منظور بررسی همبستگی بین صفات و تجزیه آن به روابط علت و معلولی در گیاه گلرنگ، تعداد 121 ژنوتیپ داخلی وخارجی، در قالب طرح لاتیس ساده 11 11 در دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه در شرایط دیم در سال های 85 و 86 مورد ارزیابی قرار گرفتند. هشت صفت کمی شامل تعداد روز تا 50 درصد گلدهی، تعداد روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته، قطر غوزه اولیه، تعداد غوزه، تعداد دانه در غوزه، وزن هزار دانه و عملکرد تک بوته یادداش تبرداری و اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، بین ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر صفات اندازه گیری شده، اختلاف بسیار معنی داری مشاهده گردید. نتایج همبستگی ساده صفات با عملکرد دانه نشان داد که همگی صفات اندازه گیر ی شده به جز تعداد روز تا رسیدگی، همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه برخوردار هستند. برای تعیین آن دسته از صفاتی که بالاترین همبستگی را با عملکرد دانه دارند، رگرسیون گام به گام انجام شد. صفت قطر غوزه اولیه، اولین صفتی بود که وارد مدل شد و به تنهایی46/4 درصد از تغییرات عملکرد را توجیه کرد. پس از این صفت به ترتیب صفات تعداد غوزه در بوته، وزن هزاردانه و تعداد دانه در غوزه وارد مدل شدند و در مجموع 74/3 درصد تغییرات را تبیین کردند. به منظور شناسایی اثرات مستقیم و غیر مستقیم صفات بر روی عملکرد دانه، تجزیه علیت انجام شد و مشخص گردید که سه صفت تعداد غوزه در بوته، قطر غوزه و تعداد دانه در غوزه بیشترین تأثیر مستقیم را بر عملکرد دانه در بوته داشتند.

کلیدواژه ها:

تجزیه علیت ، رگرسیون گام به گام ، عملکرد دانه ، گلرنگ