برآورد هتروزیس برای خصوصیات کمی در تلاقی های دای آلل ارقام بهاره کلزا در دو سطح ازت

بمنظور بررسی میزان هتروزیس برای خصوصیات فنولوژیکی ، ارتفاع بوته، عملکرد دانه و میزان روغن ، نسلF2 تلاقی های دای آلل یک طرفه 6 شش رقم آزاد گرده افشان کلزا شامل RGS-003 ،19H ، RW-008911 ،RAS-3/99 وPF7045/ و 91 Option-500 به همراه والدین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط عدم مصرف ازت و مصرف ازت ( 150 کیلوگرم در هکتار) مورد بررسی قرار گرفت.نتایج تجزیه مرکب حاکی از اثر معنی دار دو سطح ازت برای کلیه خصوصیات مورد مطالعه بوده است. معنی دار بودن میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی برای صفات روز تا شروع گلدهی، روز تا پایان گلدهی و روز تا رسیدگی نشان دهنده اهمیت اثر افزایشی و غیر فزایشی ژن ها در کنترل این صفات می باشد. ولیکن برای ارتفاع بوته، عملکرد دانه و عملکرد روغن فقط میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری خصوصی معنی دار بوده است که نشان دهنده اهمیت بیشتر اثرات غیر فزایشی ژن های در کنترل این خصوصیات می باشد.گرچه دامنه تغییرات میزان هتروزیس در دو محیط نزدیک به هم بوده است ولیکن برای عملکرد دانه و عملکرد روغن میزان هتروزیس در محیط بدون مصرف ازت به ترتیب در 73 و 80 درصد تلاقی ها و در محیط همراه با مصرف ازت به ترتیب در 13 و 20 درصد تلاقی های معنی دار بوده است برای عملکرد دانه میزا ن هتروزیس از342/50 - الی 1076/25در محیط بدون مصرف ازت و از 477/33 الی 711/98 و در محیط همراه با مصرف ازت متغیر بوده است.

کلیدواژه ها:

تجزیه مرکب ، اثر افزایشی ژن ها ، قابلیت ترکیب پذیری و عملکرد دانه