پایش بهبود ژنتیکی سالانه برای صفت تولید شیر دوره ی شیردهی در گاوهای شیری زینه و اصیل هلشتاین ایران

اصلاح نژاد گاوهای شیری برای صفات مهم اقتصادی (نظیر مقدار شیر) یک جزء بنیادی از راهبرد کلی برای بهبود سودآوری وپایداری صنعت پرورش گاو شیری محسوب میگردد. هدف از اجرای برنامه های اصلاحی، افزایش شایستگی صفات اقتصادیمی باشد؛ و به منظور ارزیابی اثربخشی برنامه های مزبور، لازم است که در دوره های زمانی معین، میزان روند ژنتیکی در جمعیت هایدام و طیور برآورد شود. این تحقیق، با هدف پایش روند ژنتیکی صفت تولید شیر دوره ی شیردهی گاوهای زینه و اصیل هلشتاینایران انجام گردید. داده ها توسط مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی (وزارت جهاد کشاورزی) ارایه گردیدند. تعداد327.190 رکورد شیر متعلق به 327.190 راس گاو شیری در دوره ی اول شیردهی (فرزندان 5.260 پدر و 235.172 مادر) توزیعشده در 637 گله (در 15 استان) و زایش کرده بین سالهای 1376 تا 1394 مورد استفاده قرار گرفتند. صفت تولید شیر دردوره ی شیردهی، توسط یک مدل دام و به وسیله نرم افزار DMU آنالیز ژنتیکی گردید. ارزش اصلاحی گاوهای دارای رکورد براساس ویژگی بهترین پیش بینی نااریب خطی محاسبه، و سپس روند ژنتیکی صفت، بر اساس تابعیت خطی ساده وزنی توسطنرمافزار SPSS برآورد شد. یافته ها نشان داد برای صفت تولید شیر در یک دوره ی شیردهی، بهبود ژنتیکی سالانه در گاوهای زینه واصیل هلشتاین به ترتیب برابر با 352 / 17 ( 913 / 0=(2)R) و 398 / 23 ( 962 / 0=(2)R) کیلوگرم؛ و از لحاظ آماری معنی دار بود(p<0/0001). لذا، نتیجه گیری می شود که طی دو دهه ی گذشته، ظرفیت ژنتیکی گاوهای شیری ایران برای تولید شیر، افزایشنسبتا مناسبی را داشته است؛ که می تواند به دلایل مختلفی نظیر استفاده از اسپرم های با کیفیت بالا و همچنین اعمال برنامه یگزینش کارآمد در گله های گاو شیری سطح کشور نسبت داده شود.

کلیدواژه ها:

روند ژنتیکی ، صفت تولید شیر ، گاوهای شیری ، مدل دام