آشکارسازی تغییرات کاربری زمین و پوشش گیاهی در منطقه گرگان

تغییرات کاربری زمین و پوشش گیاهی یکی از مهمترین معضلات محیط زیست جهانی است. آشکارسازی تغییرات یکی از رهیافت‏های مهم برای شناسایی تغییرات کاربری زمین و پوشش گیاهی است. آشکارسازی تغییرات کاربری زمین، فرآیند شناسایی تغییرات ایجاد شده در کاربری زمین در یک فاصله زمانی مشخص است. روش‏های گوناگونی برای آشکارسازی تغییرات وجود دارد که یکی از این روش‏ها، روش «مقایسه پس از طبقه‏بندی» است. در این مطالعه از این روش برای آشکارسازی تغییرات پوشش گیاهی در منطقه گرگان در دوره زمانی 2007-1988 استفاده شد. به این منظور، تصاویر ماهواره‏ای سال‏های 1988، 1998 و 2007 جهت تهیه نقشه‏های کاربری زمین مورد استفاده قرار گرفتند. در این مطالعه از روش طبقه‏بندی نظارت شده و الگوریتم حداکثر احتمال برای طبقه‏بندی تصاویر ماهواره‏ای استفاده گردید. صحت نقشه‏‏ها با روش ماتریس خطا ارزیابی و سپس این نقشه‏ها جهت آشکارسازی تغییرات کاربری زمین در دو دوره زمانی 1998-1988 و 2007-1998 استفاده گردیدند. نتایج، کاهش «اراضی جنگلی» و کاهش و افزایش «اراضی مرتعی و کشاورزی» را در کل دوره زمانی مورد نظر نشان داد. مطابق با نتایج، در اغلب موارد اراضی جنگلی و مرتعی و کشاورزی تبدیل به مناطق مسکونی شده بودند. نتایج این تحقیق، نیاز به اجرای برنامه‏های صحیح برای کنترل تغییرات کاربری زمین جهت حفظ تعادل اکولوژیک منطقه را نشان می‏دهد. بنابراین، برنامه‏ریزی دقیق کاربری اراضی در منطقه می‏تواند موجب کنترل تغییر کاربری زمین و نیز کاهش اثرات حاصل از آن گردد. با استفاده از نتایج می‏توان مسیر تغییرات را تعیین و راهکارهایی جهت کاهش و کنترل تغییرات تعیین نمود.

کلیدواژه ها:

تغییرات کاربری زمین ، پوشش گیاهی ، آشکارسازی تغییرات ، مقایسه پس از طبقه‏بندی