ارزیابی غلظت سرب در خاک شهری کاربری های تعمیرگاه و صافکاری در سطح شهر بیرجند

با توجه به افزایش روزافزون جمعیت شهرنشینی، خاک شهری در معرض فلزات سنگین می باشد کاربری هایی مانند تعمیرگاه و صافکاری اتومبیل در سطح شهر بیرجند وجود دارد که باعث آلودگی خاک شهری به فلزات سنگین می شود هدف از این تحقیق ارزیابی غلظت سرب در خاک کاربری های تعمیرگاه و صافکاری در سطح شهر بیرجند می باشد. تعداد 6 نمونه خاک متعلق به کاربری های تعمیرگاه و صافکاری اتومبیل با سه تکرار به طور تصادفی از سطح شهر بیرجند جمع آوری شد و به آزمایشگاه مرکزی آلودگی های محیط زیست دانشگاه بیرجند منتقل شد. برای تعیین غلظت کل فلزات سنگین در خاک( هضم اسیدی) نمونه های خاک به هم زده شدند تا کاملا مخلوط شوند برای تعیین میزان غلظت فلزات سنگین یک گرم از خاک کوبیده و الک شده را برداشته و در ارلن ریخته سپس 16 سی سی اسید(ترکیب 4 سی سی اسید نیتریک 65 درصد و 12 سی سی اسید کلریدریک 37 درصد) به هر یک از ارلن ها اضافه شد، سپس نمونه ها برای قرایت دستگاه جذب اتمی آماده شد.میانگین شاخص فاکتور آلودگی در کاربری تعمیرگاه و صافکاری اتومبیل به ترتیب برابر 17/55  27/77 و 25/53 6/49  می باشد. میانگین شاخص آلودگی نشان می دهد (6 ≤ CF) که خاک کاربری های تعمیرگاه و صافکاری اتومبیل در طبقه بسیار آلوده قرار می گیرد. محاسبه فاکتور آلودگی نشان می دهد که خاک کاربری های تعمیرگاه، صافکاری برای عنصر سرب دارای آلودگی بالا و بسیار بالا می باشد .میانگین پتانسیل ریسک اکولوژیک در کاربری تعمیرگاه و صافکاری به ترتیب برابر 87/75  26/35 و 32/45  25/26 می باشد و نشان دهنده این است که خاک کاربری تعمیرگاه در طبقه با پتانسیل ریسک اکولوژیک متوسط (40 ≤ Er < 80) و خاک کاربری صافکاری در طبقه با پتانسیل ریسک اکولوژیک کم (Er < 40) قرار می گیرد لذا سرب می تواند عملکرد اکولوژیکی منطقه ای را در طولانی مدت تحت تاثیر قرار دهد. خاک کاربری های تعمیرگاه و صافکاری اتومبیل شهر بیرجند به علت حضور فلز سنگین سرب در حال آلوده شدن است با توجه به مقادیر به دست آمده، خطری اکوسیستم شهری را تهدید نمی کند ولی در آینده غلظت سرب در خاک تجمع پیدا خواهند کرد.

کلیدواژه ها:

فلزات سنگین ، شاخص زمین انباشت ، خاک شهری ، کاربری ، شهر بیرجند