نقش صنایع دریایی در امنیت ملی

سال انتشار: 1378
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,354

فایل این مقاله در 6 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NSMI01_004

تاریخ نمایه سازی: 10 خرداد 1385

چکیده مقاله:

شروع اولیه حرکتهای دریای در ایران با ساخت اولین ناوگان دریایی جهان توسط داریوش شاه هخامنشی انجام پذیرفت که از خلیج فارس و دریای عمان و دریای سرخ گذشت و دستور حفر کانال سوئز را داد که در کتیبه بدست آمده. در مدخل کانال این مضمون دیده می شود و «من پارسی هستم ، از پارس مصر را گشودم، من فرمان کندن این ترعه را دادم. از رودی که در مصر روان است به دریایی که از پارس آید. پس این جوی کنده شده چنان فرمان دادم و ناوها آیند از مصر از این آبراه با پارس ، چنانچه خواست من بود». سپس خشایار یشاه سفاین جنگی بسیار ساخت و به یونان حمله کرد. غرض از این گفتار و تکرار تاریخ بررسی تاریخی و اداوری ساخت شناور و سیستم آنها سپس سازماندهی آنها می باشد. کشتی ها در عصر هخامنشی 3 نوع بودند: 1- ناوهای جنگی که بادبان و پاروزن بسیار داشتند. 2- کشتی های نیروبر که طول بیشتری داشتند. 3- کشتی های باربری که ظرفیت کمتری داشته و برای بردن آذوقه به کار می رفتند و حجم تقریبی 100 تا 300 تن را دارا بودند. این کشتیها در روز 80 تا 50 کیلومتر حرکت می کردند. الف- با عنایت به این مقدمه و حرکاتی که در طول 5 قرن توسط پرتقالیها، عثمانی ها، هلندی ها و انگلیس ها بر سر سیادت در خلیح فارس انجام داده شد و سعی در تسلط بر این آبراه حیاتی و استراتژیک داشتند و تماما در کتابهای تاریخ ضبط می باشد و نگاهی به وصیت پتر کبیر پادشاه روسیه که «باید به آبهای گرم خلیج فارس دست یافت اگر طالب آقایی هستیم». ب – وضع ساحل نشینان خلیج فارس: کشورهای حاشیه نشین غیر از ایران که تقریبا یک ساحل آن را در بر می گیرد، عراق، عربستان، کویت و 7 امارات متحده عربی که جمعیتی در کل برابر نصف ایران دارند و حاشیه دیگر در اختیار انهاست. غیر از عراق بقیه به صورتی سلطنتی اداره می شوند و معمولا یک خانواده در آنها مسلط می باشد و اکثرا تحت الحمایه دولت خارجی است. پ- کل خلیج فارس و دریای عمان از قرن 17 الی 20 آبراهی تجارتی و نظامی و با اهمیت بوده و در دهه اول قرن بیستم بدلیل استخراج نفت و اختراع ماشین بخار وساخت موتور دیزلی و بنزینی اهمیت آن صد چندان شد. و این آبراه که تمامی وساحل آن دارای نفت هستند اعتبار فوق العاده پیدا نمود و روز به روز هم بر آن افزوده گردید و استراتژیک بودن آن بیشتر و بیشتر شد و با وقوع دو جنگ جهانی به با اهمیترین آبراه تبدیل گردید. ت – با توجه به جنگ اعراب و اسرائیل و تشکیل اوپک و درخواست افزایش قیمت نفت و تغییرات ناگهانی نفت از 2 دلار به 11 دلار و تحریم، اهمیتی خلیج فارس باز هم والاتر شد. ث – با جنگ ایران و عراق و مین گذاری خلیج فارس و حرکت کشتی های نفتکش کویت با پرچم آمریکا و عدم توانایی واقعی ایران در مقابل این توطئه با وجود تلاش بسیار ایثارگران در خلیج فارس چنین نتیجه گیری می گردد: کشور جمهوری اسلامی ایران با این پیشینه کهن و درخشان که شاهد و ناظر فراز و نشیب های زیادی در طول تاریخ بوده و طوفانهای سهمگین حوادث را با ایستادگی و پایمردی پشت سر گذاشته، بحول قوه الهی و با تکیه بر روح ایمان و وحدت حاکم بر فرزدان این مرزبوم همواره مستقل و پابرجا باقی مانده است. هر چند نیاکان ما از پیشگامان حرکتهای بزرگ بشری در پهنه آبهای جهان بوده، بر سر شاهراه عای دریایی مهمی چون جاده ابرایشم و ادویه قرار داشته و درمقاطعی آنها را کنترل می نموده است ولی باید اذعان کرد که جز در ادواری کوتاه و محدود هیچگاه قدرت دریایی لازم و کافی برای حفظ و بهره برداری از منابع و منافع سرشار دریایی خود برخوردار نبوده ایم. به همین دلیل این منابع خدادادی، اغلب دستخوش مطامع چپاولگرانه قدرت های بزرگ و اهریمنی به ویژه استعمارگران فرا منطقه ای در قرون اخیر بوده است. اهداف شوم استعمراگران ایجاب می نمود که ما را از دریا و هرچه در اوست بدور دارند و با آن بیگانه سازند. لازم بود به ایرانی چنین القاء کنند که ذاتا یک ملت دریایی نبوده و نیست و برای کار سخت دریا آفریده نشده است. لازم بود به ما بباورانند که ایران هر صنعتی را می تواند پذیرا باشد الا دریائی، گاهی کشورگل و بلبل، زمانی دروازه تمدن بزرگ و حتی پل پیروزی نامیده شدیم. باوجودی دریایی شمال و خلیج فارس جنوب «کشور دریائی» نه! و بدینسان ما را از علائق و منافع خودمان در دریا محروم ساختند و کار را به جایی رساندند که درمقاطعی از تاریخ دولتمردان وقت ایران هم با حامیان اجنبی خود هم آوا شده و اعلام داشتند که ایجاد و حفظ نیروی دریای نه به صرفه ملت و نه به صلاح مملکت است . لیکن به کوری چشم دشمنان همواره ایران یک کشور دریایی و ایران یک ملت دریایی بوده وهست و خواهد بود. برای اثبات این مدعا کافیست وضعیت ایران را از دیدگاه هر یک از عوامل شش گانه ایجاد یک کشور دریایی مورد بررسی قرار دهیم که در ذیل می آید.

نویسندگان

سیدمحسن مدرسی

کارشناس ارشد گروه صنایع دریایی سازمان صنایع دفاع