استفاده از دیدگاه های اسلام برای بهره گیری شایسته از دریاها

بهره برداری شایسته از دریاها و منابع عظیم دریایی در جهت توسعه پایدار و ارتقاء سلامت جسمی و روحی بشر، علاوه بر اعمال مدیریت شایسته و مبتنی بر آخرین یافته های دانش بشری و بهره مند ازتفکر دینی در زمینه های مدیریت، انسان شناسی و جهان شناسی ، نیازمند زمینه سازی مناسب فرهنگی و اجتماعی جهت مشارکت شایسته آحاد مردم می باشد. بدونشک حصور این موارد وابسته به آگاهی دقیق از دیدگاه های اسلام عزیز، انتقال آنها به جامعه و فراهم ساختن زمینه اجرای آنها می باشد. در قرآن کریم در آیات متعددی از دریاها و بهره گیری از آنها سخن گفته شده که مراجعه به آنها چشم اندازهای جالبی فرا روی اندیشمندان می گشاید. در کتب حدیث و کتابهای فقهی، تاریخی، ادبی و … نیز در این رابطه مطالب ارزشمند زیادی می توان یافت. در این مقاله به اهممطالبی که در مورد دریاهاو بهره برداری از آنها در قرآن کریم و برخی متوم اسلامی وارد شده و به نظر نگارنده آگاهی از آنها برای برنامه ریزان و مدیران مربوطه و نیز انتقال آنها به افراد جامعه از راههای اطلاع رسانی و تبلیغی مناسب ضرورت دارد اشاره شده اس. عناوین این موارد عبارتند از : 1- دریاها به عنوان «آیات» یا نشانه های الهی و نقش آنها در خداشناسی، ضرورت عبرت از حوادث و بلایای دریایی (آیات 31 و 32 سوره لقمان و …) 2- نقش حیات بخش دریاها در چرخه حیات و زندگی انسان و موجودات دیگر (آیات 70 سوره اسراء ، 14 سوره نحل و …) 3- تسخیر دریاها وبهره برداری شایسته از آنها (آیات 14 سوره نحل، 65 سوره حج، 12 و 13 سوره جاثیه و…) 3-1- اهداف الهی در بهره گیری از دریاها 3-2- بهره برداری غذایی از دریاها 3-3- بهره برداری اقتصادی از دریاها، کشتی رانی و حمل و نقل و … 3-4- سیر و سیاحت دریای و جنبه های مختلف آن (فقهی، پزشکی و …) 3-5- التذاذ روحی با مشاهده چشم اندازهای طبیعی دریاها 3-6- نقش دفاعی دریاها 3-7- دریاها و نقش آنها در انتقال فرهنگ، کسب و انتقال دانش 3-8- بهره برداری های دیگر از دریاها 4- حدود بهره برداری از دریاها 4-1- دید انسان موحد در مواجه با دریا و نعمات آن 4-2- حدود تصرف انسان در بهره گیری از نعمات الهی 4-3- حفظ محیط زیست دریایی و مراقبت در عدم آسیب به طبیعت و موجودات زنده 5- دریاها و احکان فقهی مربوط به آنها