مکمل های نیروزا و دوپینگ

مقدمه: مکمل یا مواد غذایی نیروزا به موادی گفته می شود که با هدف بهبود عملکرد یا جبران کمبود برخی از مواد مغذی در ورزشکار تجویز می شود. دوپینگ عبارت است از تجویز یا استعمال هر نوع ماده خارجی و یا هرگونه ماده فیزیولوژیک خود بدن با مقادیر غیر طبیعی یا راه های غیر معمول توسط ورزشکار مسابقه دهنده با هدف انحصاری افزایش کاذب و توانایی های خود در مسابقه. این مواد معمولا در مقادیری بیش از نیاز روزانه ورزشکار تجویز می شوند و هدف از تجویز آن ها تقویت عملکرد ورزشکار به واسطه آثار شبه دارویی آن ها است. برخی از عوارض اشاره شده شامل ناراحتی های گوارشی، اختلالات کلیوی، افزایش وزن، عفونت، گرفتگی های عضلانی، عدم تعادل آب و الکترولیت ها و مرگ های ناگهانی می باشد. با توجه به نکات فوق در این بررسی در نظر است تاثیر دریافت مکمل های غذایی و دوپینگی بر عملکرد فیزیکی و فیزیولوژیکی ورزشکاران به شکل مروری مورد مطالعه قرار گیرد.روش: با استفاده از موتورهای جستجو گر شامل ،Magiran،SID ،Pubmed ,Science indirect ,Elsiver Google Scholar ,Medscape, و با استفاده از کلمات کلیدیDoping, Physical activity, Food supplement, Ergogenic substances, بر اساس انواع مطالعات انجام شده در حیطه فعالیت های ورزشی آماتور و حرفه ای به شکل مقاله مروری اطلاعات جمع آوری و آنالیز گردید.یافته ها: روش های گوناگونی برای طبقه بندی بندی مکمل های غذایی و مواد غذایی نیروزا وجود دارد. بر اساس نوع فعالیت ورزشی مکمل ها به دو گروه قدرتی و استقامتی تقسیم شده اند. اما به طور کلی دسته بندی های زیر ارائه شده اند: مکمل هایی که بر سوخت و ساز انرژی تاثیر دارند شامل کراتین، ال کارنیتین، بیکربنات سدیم وکافئین: مکمل هایی که احتمالا بر ترکیب بدن تأثیر می گذارند شامل پروتئین و اسیدهای آمینه، پیکو لینات کروم، بتا هیدروکسی بتا متیل بوتیرات (BMH)و چیتوزان: مکمل هایی که احتمالا باعث حفظ سلامت عمومی ورزشکار می شوند شامل گلوتامین، ویتامین ها و مواد آنتی اکسیدان. مکمل های ارگوژن ممکن است خواص متضاد داشته باشند. مکمل های بدنساز بخصوص مکمل های استروئیدی می تواند منجر به افزایش فشار خون، آریتمی قلب، ناباروری، اختلالات کبدی، تومور و بروز آکنه گردد.نتیجه گیری: یافته ها نشان داد اکثر ورزشکاران از انواع مکمل ها بر حسب نوع فعالیت، جنسیت و سطح مسابقات استفاده می نمایند. بررسی همه انواع مکمل های غذایی مصرفی ورزشکاران امری غیر ممکن است، ولی تلاش می گردد موارد شایع و شناخته شده استفاده از مکمل های نیروزا مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Doping ، Physical activity ، Food supplement ، Ergogenic substances