بررسی تزئینات در معماری سنتی و کاربرد آن در طراحی داخلی در دوره مدرن با آرایه های اسلامی

در زمانى نه چندان دور در تمام شهرها اغلب ساختمان ها با خشت خام، گچ و کاهگل بنا شده و این مصالح به طرز شگفتى با زندگى ایرانى تناسب داشته وشگفتى هایى را در خود دارد. کاهگل در قالب تناسبات دلپذیر ترکیب با کاشى، چوب و یا سنگ و مصالحى مشابه ترکیب شده و معماران ایرانى از آن ها براى تزیینساختمان ها کمک گرفته اند . شناساندن میراث فرهنگ و هنرهای ملی و اسلامی که از سوی گذشتگان نزد جامعه ما به امانت نهاده شده، در زمره افتخارات ملی ومیهنی ماست. درروندمطالعه تزئین ساختمانها و دیوارها در دورههای مختلف تاریخ ایران به سراغ موقعیت جغرافیایی و اقلیمی و مسکن و شهرسازی و به معرفیآرایش انواع سطوح آجری و تزئین دیوارها می پردازیم. در بخش دیگر از این مجموعه به بررسی آرایش سطوح در ساختمانهاو دیگر شهرهای ایران به صورت خلاصهمیپردازیم و بعد از بررسی و تقسیمبندی نقوش براساس نوع کاربرد و مصالح بکار رفته به معرفی ابزارها و مصالح بکار گرفته توسط استادکاران این هنر )آجرکاری و کاشی کاری( می پردازیم. الگوی اولیه مهمترین بخش این رساله است که تحلیل و نمایش بعضی از نقوش آجری منازل مسکونی میباشد، در بخش بررسی نقوش آجری در هر صفحه سند )عکس( و نقشهء اجرا شده و موتیف تکثیر شونده در کنار هم میآید و یک مجموعه را تشکیل میدهد،.در مجموع شهر ایرانى براى مردم این سرزمین با خصوصیات معین و با یک معمارى موزون، اصیل و تناسبات زیبا بنا شده است . شکوفائی هر تمدنی بازتابش را به یک معنیدر هنر مییابد. به ویژه هنری که از زندگی روزمره بر کنار نباشد. دنیای هنر در خود فروبسته و جدااز دیگر پدیدههای اجتماعی نیست و هنرمند تافته جدا بافته نیست که در برج عاج خودآثار هنری بیافریند. وفاداری و علاقهمندی به خاطر ملی و قومی در هنر ایرانی نیروئی است که ساختار ذهنی ونظام فرهنگی را همواره حفظ میکندمنبع الهام واقعی تجربه عشق به مبدا بود و هنر عرصه بروز و طرح اینتجربه تلقی میشده است. تجربهای که هنرهای مختلف از قبیل نقا شی، خوشنویسی، تذهیب ویا در ساختن گنبدها، محرابها، دربها، پنجرهها و شبکهها شکفته میشده و حالات گوناگون به خود میگرفته است. در معمارى ایرانی، آجر تنها پرکننده جرزها و پوشاننده احجام وجداکننده آنهاازیکدیگر نیست.بلکه بعنوان یک عنصر کامل درمعمارى ایران بکار رفته است. معماری داخلی به عنوان طراحی هدفمند فضاهای داخلی وساماندهی آنها به منظور استفاده بهینه کاربران، از زمان های دور با آدمی همراه بوده است . معماری داخلی به عنوان طراحی هدفمند فضاهای داخلی و ساماندهی آنها به منظور استفاده بهینه کاربران، از زمان های دور با آدمی همراه بوده است. مصریان باس تان همواره توجه ویژه ای به ارایه بندی فضاهای داخلی داشته اند وبااستفاده ازنقاشی وتندیس ها بر غنای فضای داخلی معابد و مقابر خود می افزودند هنرمندایرانى از ابتداى کار و از هنگام بکارگیرى آجر که جزء مصالح اولیه بنا به شمار مىرفته، زیباترین نقشها و طرحها را هنگام ایجاد دیوارها و پوشش گنبدها و ایجادگوشوارهها، مقرنسها و طاقنماها خلق کرده ودرروند تکاملى آن با گرهچینی، گلاندازی، گرهسازى و آجرکارى شاهکارهاى بىنظیرى را بوجود آورده است.هنگام استفاده از گچ با خلق گچبرىهایى با نقوش هندسی، گیاهی، حیوانى و انسانى دنیایى بىمانند را آفریده و در استفاده از چوب براى پنجرهها و درها با بهرهگیرى از هنرهایى نظیر منبت، مشبک، معرق، کندهکاری، خاتم سازى و نقاشى روى چوب، اعجازى باور نکردنى را پدید آورده است.براى تزئین بنا از کاشىهاى یک رنگ، هفت رنگ، معرق، طلایى و یا شیشه و آیینه در اشکال و ابعاد گوناگون، کمک گرفته و دنیایى سرشار از زیبایى و خلاقیت را عرضه کرده است.شکوه و زیبایىمعمارى ایرانى بخصوص در دوره اسلامی،به تزئینات آن بستگى دارد. این تزئینات در تمامى ادوار اسلامى رواج داشته و در هر دورهاى با امکانات آن روزگاران پیشرفت نموده است. بناهاى باقیمانده از دوران اسلامی داراى تزئینات گوناگونى است که معرف اهمیت این هنر در ادوار مختلف است.تزئینات معمارى توسط ایرانیان، تکامل هنرى عمده اى یافته است و در بسیارى از کشورهاى اسلامی، توسط هنرمندان ایرانی، بناهایى با تزئینات مختلف انجام گرفته است.حاصل کلام و نتیجهگیری نگرشی بر احیاء و استفاده از این مهم را بر عهده دارد

کلیدواژه ها:

تزئینات ، طراحی داخلی ، آرایه های اسلامی ، سنت ، معماری مدرن