شناخت معماری بومی؛ راهکار رویارویی با جهانی شدن

معماری مقوله ای فرهنگی است و محتملا بی ارتباط با گذشته نیست. در واقع آنچه می سازیم پلی ست که گذشته را به آینده متصل می کند. مقوله ی ادراک محیط و احساس تعلق به مکان، بدون در نظر گرفتن نقش حافظه جمعی قابل تبیین نیست. بنابراین آنچه یک معماری را برای ساکنین بیگانه می کند،خدشه دار شدن هویت فرهنگی و بومی آن است که طی سالیان متمادی شکل گرفته و به واسطه آن، مردم آن را متعلق به خود می دانند. به نظر می رسد ساخت و سازهای دهه های اخیر به تبعیت از الگوهای جهانی شدن بدون در نظر گرفتن ارزش های فرهنگی و بومی، چهره شهر را برای ساکنین بیگانه نموده است. در حالیکه، در سال های قبل از صنعتی شدن )مدرن(، روند آرام تغییر شکل و نوسازی شهرهای تاریخی گذشته را عمدتا معیارهای فرهنگی و بومی تعیین می کردند. این معیارها در طی زمان شکل می گرفتند و ابزارهای فنی اندک آن دوران تاثیر ناچیزی بر این روند داشتند. اما امروزه با توجه به فناوریهای نوین و روش های متنوع ساخت که روز به روز تعدادشان رو به افزایش است، توجه به بوم و فرهنگ محیطی که بنا در آنطراحی می شود کم رنگ تر شده است و ساختمان ها با اشکال متنوع و بدون در نظر گرفتن بافت پیرامونی، از زمین سر بیرون می آورند. به طوریکه نمیتوان رابطه معنی داری مابین ساختمان های جدید و بناهای با ارزش قدیمی و معماری بومی آن منطقه برقرار نمود. در نتیجه این معنا افزایش می یابد که احساس تعلق به ساختمان های جدید چندان به چشم نمی خورد. از این رو، برای پیشگیری از ظهور و تشدید چندگانگی در ساخت و سازهای شهری که طی دوره های مختلف و با سبک های متنوع شکل گرفته اند، بالابردن توانایی شناخت معماری بومی یک منطقه، ضروری به نظر می رسد. لذا در این مقاله، پس از بررسی مشکلات ناشی از جهانی شدن معماری، به دنبال روشی برای بازشناسی اجزای سازنده معماری بومی یک منطقه هستیم که خود نشات گرفته از تاریخ، فرهنگ، باورها و اقلیم آن می باشد؛ تا در پایان به نحوه تاثیر آن ها بر بومی شدن یک معماری بپردازیم.

کلیدواژه ها:

معماری بومی ، جهانی شدن ، فرهنگ ، هویت