سند ملی راهبردی بازیافت آب از پساب

تدوین سند ملی راهبردی بازیافت آب از پساب یکی از دغدغههای مهم ملی در حوزه دانش و فناوری بازیافت پسابهای شهری، صنعتی وکشاورزی به شمار میرود که با هدف تدوین سندی راهبردی در حوزه دانش و فناوریهای بازیافت پسابهای شهری، صنعتی و کشاورزی بهکارفرمایی شورای عالی عتف و به سفارش وزارت نیرو تعریف و توسط دانشگاه تهران اجرا شده است. هدف این سند، تبیین آینده مطلوب بازیافتآب از پساب در کشور است که با تدوین اهداف، سیاستها، راهبردها و اقدامات فناورانه تلاش در ترسیم آینده مطلوب توسعه فناوری این حوزه در کشور دارد. بررسی وضعیت فعلی کشور در زمینه تولید و مدیریت پسابها، تبیین چشمانداز مطلوب کشور در این زمینه و نهایتا ارایهراهکارهای فناورانه برای رسیدن از وضع موجود به وضع مطلوب از جمله گامهای ضروری برای تدوین این سند است. در گام اول تدوین این سند،بستههای مطالعاتی ترسیم وضعیت موجود، بهینهکاوی، نگاشت نهادی و فناوری بهعنوان یک پیشنیاز برای فعالیتهای آتی، تهیه شده است. این اطلاعات از طریق مطالعه اسناد و مدارک و نیز جمعآوری آرای صاحبنظران بدست آمده و دستهبندی، نگارش، تحلیل و ارایه شده است . در بستهمطالعاتی وضع موجود بازیافت پساب در کشور، ابتدا تمامی پروژهها و طرحهای اجرایی مرتبط انجام شده توسط سازمانها و ارگانهای ذیصلاحو شرکتها و مشاوران داخلی و خارجی، همچنین پروژهها و طرحهای دانشگاهی و نیز پایاننامههای دانشجویی شناسایی شده است. از این میان گزارشها و پژوهشهایی که بتواند به صورت مستقیم در سند راهبردی بکار آید، شناسایی شده و مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. همچنین از اطلاعات جمعآوری شده در بخش اسناد بالادستی، اسنادی که به نوعی در تدوین نقشه راه بازیافت پساب، الزامآور هستند، شناسایی شدهاند. ازسویی دیگر اطلاعات و آمار از وضعیت کنونی پساب در کشور از منابع موجود استخراج گردیده است. در بسته مطالعاتی بهینهکاوی کشورهایمختلفی از منظرهای گوناگون انتخاب و اطلاعات مربوط به آنها جمعآوری شدهاند. در بسته نگاشت نهادی بازیگران اصلی به همراه نقش آنهاشناسایی شده و در نهایت در بسته مطالعاتی فناوری در ابتدا به بررسی فرآیندهای تصفیه فاضلاب و بازیافت پساب پرداخته شده و فناوریهای کلیدی بازیافت پساب معرفی شدهاند و در ادامه نسخه اولیه درخت فناوریهای تصفیه و بازیافت پساب تهیه شده است. در گام دوم از تدوین سندراهبردی بازیافت آب از پساب به ارایه دستاوردهای بستههای مطالعاتی، مصاحبههای انجامشده، چالشهای شناساییشده و در نهایت تبیینچشمانداز پرداخته شده است. در روششناسی منتخب، تدوین سند بر مبنای گزارههای به دست آمده در تحلیل محیطهای دور و نزدیک و از طریق تحلیل ساختاریافته محتوای آنها و انجام طبقهبندیهای آنها در ابعاد مختلف چشمانداز صورت گرفته است. در این راستا جلسات متعدد کارشناسی در سه کمیته تخصصی شامل کمیتههای تخصصی پسابهای شهری، صنعتی و کشاورزی تشکیل شده و پس از بررسی و تبادل نظردرخصوص ابعاد مختلف چشمانداز، جمعبندی آرا و نظرات متخصصان در کمیتههای تلفیق و راهبری صورت گرفته است. و در نهایت، ابعاد چشمانداز بههمراه اهداف و راهبردهای ذیل هریک در افقهای زمانی کوتاه، میان و بلندمدت استخراج شده و ارایه شده است. همچنین، متولی اصلی هریک از راهبردها، بههمراه مجموعه همکاران پیشنهاد شده است. امید است تدوین سند ملی راهبردی بازیافت آب از پساب، گامی در جهت بهبود وضعیت منابع آب کشور باشد.

کلیدواژه ها:

سند ملی ، بازیافت آب ، پساب ، نقشه راه ، چشمانداز