کاربرد داده کاوی در شناسایی مشترکین با مصارف غیرمجاز آب (مطالعه موردی شرکت آب و فاضلاب قم)

یکی از مصادیق عینی در کاهش مصرف آب بدون درآمد ارایه راه کارهای قانونی، عملی و برخورد با برداشت های غیرمجاز از شبکه توزیع آب است. انشعابات غیرمجازی که با برداشت آب خارج از مجرای قانونی منجر به عدم اندازه گیری مصارف، افزایش هدر رفت آب، کاهش فشار، افزایش احتمال ورود آلاینده ها به شبکه، عدم استفاده از اتصالات استاندارد و در نتیجه، نشت آب و ایجاد فرورفتگی ها و تخریب اماکن پیرامون شبکه می گردد. این مقاله به بررسی و ارایه مدلی جهت تشخیص مصارف غیرمجاز و تخصیص مشترکین به کلاس های ایجاد شده می پردازد. داده های مورد استفاده شامل چهارده دوره میانگین مصرف ماهانه 117017 مشترک خانگی شهر مقدس قم در سال های 96-95 است. به منظور تحلیل داده ها از دو روش داده کاوی، خوشه بندی دو مرحله ای و شبکه عصبی استفاده شده است. با استفاده از خوشه بندی، مشترکین در سه خوشه دسته بندی و خوشه شماره سه با تعداد 3587 مشترک با رفتار غیر طبیعی به عنوان کاندیدی برای مصارف غیرمجاز شناسایی شد. در نهایت با استفاده از شبکه عصبی به دسته بندی مشترکین خانگی در خوشه های حاصل پرداخته شد. درصد پیش بینی صحیح بالای 92% در هر یک از نمونه های آموزش، آزمایش و صحت آزمایی برای خوشه سوم حاکی از دقت بالای دسته بندی توسط این روش دارد. بنابراین، می توان از این روش جهت شناسایی مصارف مشکوک استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

مصرف غیرمجاز ، داده کاوی ، خوشه بندی ، شبکه عصبی ، آب بدون درآمد