تاثیرات زیست محیطی سدها با نگاهی ویژه به سدهای ساخته شده در ایران

امروزه تغییرات آب و هوایی و همچنین آلودگی های زیست محیطی در دنیا و ایران بسیار مورد توجه قرار گرفته است. سدها دارای یکی از مهمترین نقشها در بکارگیری منابع آب می باشند و همچنین تاثیرات مثبت و منفی زیادی بر اکوسیستم در کنار فوایدی نظیر کنترل رژیم جریان ,کنترل سیلاب , ذخیره آب و تولید انرژی با خود به همراه دارند.علیرغم منافع بسیار آنها در زمینه های اجتماعی و زیست محیطی لازم است تا اثرات منفی در راستای توسعه پایدار به حداقل برسند.این تاثیرات و راه حلهای آنها در حوزه ارزیابی تاثیرات زیست محیطی مورد بررسی قرار می گیرند. در گذشته برای ساخت سدها و نیروگاه های برقابی فقط به توجیه اقتصادی طرح توجه می شد ولی امروزه مطالعات ارزیابی زیست محیطی سدها یکی از موارد لازم برای گرفتن مجوز ساخت یک سد تلقی می شود که این ارزیابی ها نیز خود به روشهای استانداردی نظیر روشICOLDباید صورت بگیرند.از آنجایی که تاثیرات هر سد منحصر به فرد و مرتبط با ساختگاه آن بوده این مطالعات باید به بررسی تاثیرات کوتاه مدت (حین ساخت)،میان مدت (هنگام بهره برداری) و بلند مدت بپردازند. با توجه به اقلیم ایران ساخت سد در این کشور لازم به نظر می رسد که منجر به ذخیره آب برای استفاده کشاورزی خانگی و صنعتی و تولید برق شده و به همین دلیل برای توسعه اجتماعی- اقتصادی لازم می باشند. در این مقاله به بررسی اثرات مثبت و منفی زیست محیطی احداث سدها در ایران و جهان با توجه به تحقیقات و آمارهای اخیر پرداخته شده است . ارزیابی و فهم این نکات به مدیریت کارآمد منابع آب در آینده کمک شایانی خواهد نمود

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، تغییرات آب و هوایی ، منابع آبی ، مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی سدها