راهکارهای مقابله با اعتیاد

یکی از عوامل تاثیر گذار در گرایش نوجوانان و جوانان به اعتیاد، نحوه تربیت آنها در محیط خانواده می باشد و همینطورکیفیت ارتباط والدین با فرزندان سهم مهمی در این خصوص دارد.والدینی که دارای تفکر منطقی بوده و در رفتار خود از معیار های اصولی خاصی پیروی می نمایند سهم بسزایی در پیشگیری از اعتیاد فرزندان خود دارند.در این مقاله پس از بررسی اسناد موجود در این زمینه و مقایسه ی دیدگاه های مختلف در خصوص اعتیاد و نقش خانوده ها در پیشگیری یا دامن زدن به آن ،ضمن تایید اثر گذاری و نقش والدین در گرایش یا عدم گرایش فرزندان به اعتیاد ، نکات مهمی در خصوص کمک به نقش تربیتی والدین در راستای پیشگیری از اعتیاد فرزندان استخراج شده که تقویت اعتماد به نفس نوجوانان و جوانان ، ایجاد پل عاطفی با آنها ، پرهیز از مقایسه دوران نوجوانی خود با فرزندان ، پرهیز از هرگونه سخت گیری یا سهل گیری در برخورد با آنها( تسامح و تساهل رفتاری) ، ایجاد مسیولیت پذیری در آنان ، ایجاد شادابی و برانگیختن جو منزل و ... از مهم ترین آنها می باشد.اعتیاد چیست اعتیاد را به عادت کردن، خو گرفتن، و خود را وقف عادتی نکوهیده کردن معنا کرده اند; به عبارت دیگر تسلیم به ماده مخدر .که از نظر جسمی و یا اجتماعی زیان آور شمرده می شود، اعتیاد نام دارد در سال 1950 سازمان ملل متحد تعریف زیر را برای اعتیاد به مواد مخدر ارایه کرد: اعتیاد به مواد مخدر عبارت است از مسمومیت تدریجی یا حادی که به علت استعمال مداوم یک دارو اعم از طبیعی یا ترکیبی ایجاد می شود و به حال شخص و اجتماع زیان آور است. اگر نیم نگاهی به پیامدها و عوارض اعتیاد به مواد مخدر بیندازیم خواهیم دید که پیامدهای اعتیاد جامعه، فرد و خانواده را از نظر اقتصادی، اجتماعی، روانی و جسمی در برمی گیرد. از مهم ترین عوارض جسمی اعتیاد به مواد مخدر می توان به ناراحتی های عصبی، بی اشتهایی، .اضطراب، ریزش مکر6ر آب از بینی و چشم، ناراحتی عضلانی و فشار شدید در ستون فقرات، لاغر شدن و مانند آن اشاره کرد در گستره اقتصادی برخی پیامدهای ناشی از اعتیاد به مواد مخدر عبارتند از: بیکاری، ضعف مالی در ازای خرید و مصرف مواد، لطمه به اقتصاد .و جامعه و خانواده اما عوارض روانی و شخصیتی ناشی از اعتیاد به مواد مخدر فراوانند; از جمله: ضعف اراده، بی توجهی به مسیولیت های فردی، ضعف شخصیت، ضعف عاطفه، عصبی بودن، به هم خوردن تعادل روانی، شخصیت نامتعادل و متزلزل، و ضعف اعتماد به نفس. همچنین در زمینه اجتماعی می توان به عوارضی مانند بی توجهی به مقر6رات جامعه، ضعف نیروی کار جامعه، بی نظمی و بی اعتمادی در جامعه، ضعف بنیاد خانواده، افزایش .انحرافاتی مانند: دزدی، فحشا و تکدی گری اشاره کرد.مهم ترین هدف و محور اصلی مباحث مقاله حاضر علل گرایش به اعتیاد می باشد، که می توان در سه حیطه فردی، اجتماعی و خانوادگی به .آن ها پرداخت. مشکلات روانی، کنجکاوی، ضعف اراده، فرار از زندگی تکراری، انگیزه های درمانی، و شخصیت نابهنجار فرد مهم ترین علل فردی گرایش به .اعتیاد می باشنددر قسمت علل خانوادگی می توان به کمبود محبت در خانواده، تبعیض بین فرزندان، آزادی بی حد، محدود کردن بی حد فرزندان، رفاه بی حد اقتصادی در خانواده، فقر، و نابسامانی های خانواده اشاره کرد. همچنین برخی از علل اجتماعی گرایش به اعتیاد عبارتند از: در دسترس بودن مواد مخدر، بیکاری، نابرابری های اقتصادی و اجتماعی، محیط جغرافیایی و محله زندگی نامناسب، ضعف قوانین و ضعف اجرای آن، دوست .ناباب، و ضعف دینداری در جامعه از آن رو که دامنه علل گرایش به اعتیاد و دامنه و گستردگی عوارض ناشی از آن بسیار وسیع و فراگیر می باشد، پیشگیری، شناسایی و از بین بردن علل گرایش به اعتیاد ضروری است; زیرا همان گونه که گذشت، پیامدهای ناشی از اعتیاد بسیار خانمانسوز و بنیان شکن هستند و درمان پس از اعتیاد نسبت به پیشگیری کاری به صرفه نخواهد بود. البته این بدان معنا نیست که افراد معتاد را درمان نکنیم، بلکه بدان معناست که پیش از ایجاد اعتیاد در فرد، زمینه های گرایش به آن شناسایی شوند و با استفاده از مطالعات کارشناسانه در ابعاد و تخصص های گوناگون، در از بین بردن زمینه ها تلاش نماییم. اگر به ب9عد اقتصادی توجه کنیم خواهیم دید که هزینه پیشگیری از درمان کمتر خواهد بود; چرا که برای تهیه مواد مخدر ارز هنگفتی از کشور خارج می شود. همچنین برای کشف و مبارزه با آن و نیز مداوای معتادان هزینه های بالایی صرف می گردد. مقاله حاضر با توجه به اهمیت و مفید بودن پیشگیری نسبت به درمان، به بررسی علل گرایش به اعتیاد در سه ب9عد فردی، اجتماعی و خانوادگی می پردازد،

کلیدواژه ها:

مواد مخدر ، گرایش ، پیشگیری ، نابهنجار ، تکدی گری