بررسی پیامدهای ژئومورفیک ناشی از توسعه ی فیزیکی شهرها در ایران

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 927

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

PCEPSD01_102

تاریخ نمایه سازی: 18 خرداد 1393

چکیده مقاله:

در چند دهه ی گذشته توسعه ی شهری در دنیا بویژه کشورهای جهان سوم شتاب بیشتری به خود گرفته است. در ایران این توسعه روز به روز به نابودی بیشتر زمینهای اغلب سرسبز مجاور ا نجامیده است. با توسعه ی شهر نه تنها سطح زمین دگرگون می شود، بلکه لندفرم های جدید نیز ایجاد می شود. ظهور این چشم اندازهای جدید موجب تغییر و تبدیل وسیعی در بیلان انرژی، آب و مواد می شود که آثار آن در ت حریک و حتی تغییر فرآیندهای ژئومورفیک منعکس می گ ردد. براین اساس در این مقاله، ابتدا به طور مختصر به بررسی روند گسترش شهر و شهرنشینی در ایران از زمان ایران باستان تا عصر حاضر در 4 مرحله پرداخته شده و سپس، به تفصیل پیامدهای ژئومورفیک ناشی از رشد و گسترش فیزیکی شهرها مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله پیامدهایی از قبیل: 1- به هم خوردن تعادل مورفوژنژ- پدوژنز در محدوده ی گسترش شهرها و نواحی پیرامونی آنها 2-به هم خوردن تعادل حوضه های آبریز و به تبع آن شکل گیری نوعی از سیلابها، به نام سیلابهای شهری و افزایش فرسایش خاک و بالاخره 3-به هم خوردن تعادل پوسته ی زمین زیربنای شهرها و اراضی پیرامونی در نتیجه ی وزن بالای ساختمانها و تأسیسات بیشمار شهری، احداث سدها و همچنین اسخراج بی رویه ی آبهای زیرزمینی که نشست زمین و شکل گیری زلزله های القایی را به دنبال داشته است، مورد بررس قرار گرفته است. توسعه و گسترش فیزیکی شهرها نیازمند تغییر وسیع کاربری اراضی کشاورزی، جنگلی و مرتعی می باشد و از سوی دیگر، ایجاد و ساخت بناها و تأسیسات شهری نیازمند حجم وسیعی از مصالح ساختمانی از قبیل رس، شن و ماسه و غیره می باشد. این تغییرات نوعی از فرسایش را به نام فرسایش آنتروپوژنیک بوجود آورده و به هم خوردن تعادل مورفوژنژ-پدوژنز به نفع مورفوژنز را در پیداشته است. حوضه های آبریز به مانند یک سیستم عمل می نمایند و تغییراتی که به سبب توسعه ی شهرها و تأسیسات آنها در این حوضه ها ایجاد شده است، به هم خوردن نظم سیستم و شکل گیری سیلابهای وسیع شهری، بویژه در سالهای اخیر را سبب گشته و از سوی دیگر، فرسایش پذیری حوضه ها نیز با این تغییرات تشدید گردیده است. وزن ساختمانها و سایر اجزا و تأسیسات شهری، احتمالاً سبب به هم خ وردن تعادل پوسته و فرونشینی آن گردد و پیامدهایی مانند نشست زمین و زلزله های القایی را در بردارد. احداث سدها و استخراج وسیع آبهای زیرزمینی با هدف تأمین آب مورد نیاز جمعیت بالای شهرها نیز، شکل گیری زلزله های القایی و نشست اراضی را در اطراف بسیاری از شهرهای ایران، در پی داشته است.

نویسندگان

پیمان کریمی سلطانی

دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه رازی کرمانشاه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • امیدوار، کمال(1390)، مخاطرات طبیعی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه یزد، یزد. ...
  • جی.تاربوک، ادوارد و فردریک ک _ لوتگن(374 1، مبانی زمین ...
  • بررسی اماری زلزله های القایی ناشی از آبگیری سد کرخه [مقاله کنفرانسی]
  • رجایی، عبدالحمید(382 1)، کاربرد جغرافیای طبیعی در برنامه ریزی شهری ...
  • رجایی، عبدالحمید(387 1)، کاربرد ژئومورفولوژی در آمایش سرزمین و مدیریت ...
  • روستایی، شهرام و ایرج جباری(1 139)، ژئومورفولوژی مناطق شهری، چاپ ...
  • زمردیان، محمد جعفر(374 1)، کاربرد جغرافیای طبیعی در برنامه ریزی ...
  • زمردیان، محمدجعفر(387 1)، ژئومورفولوژی ایران، جلد دوم، چاپ چهارم، انتشارات ...
  • کوک، آر.یو و جی.سی.دورکمپ(377 1)، ژئومورفولوژی و مدیریت محیط، ترجمه ...
  • گروه بررسی و ارزیابی سیل معاونت آبخیزداری(1376)، «بررسی روند تغییرات ...
  • _ 1- مقیمی، ابراهیم(388 1)، ژئومورفولوژی شهری، چاپ سوم، انتشارات ...
  • نظریان، علی اصغر(385 1)، جغرافیای شهری ایران، چاپ هفتم، انتشارات ...
  • نمایش کامل مراجع