کاربرد مدل های کیفی BCWQI ،OWQI ،NSFWQI و نرم افزارGIS در پهنه بندی اکوسیستم های آبی

اکوسیستم های آبی مجموعا سه چهارم سطح کره زمین را در بر گرفته اند که از این سطح حدود 99 درصد به اکوسیستم های آب شور و 1 درصد به اکوسیستم های آب شیرین تعلق دارد. اکوسیستم های آبی از مهم ترین و حیاتی ترین ارکان در شکل گیری چرخه های حیات می باشند.، از این رو ارزیابی، پایش و احیاء آنها ضروری می نماید. یکی از مهمترین ابزار در نیل به ارزیابی صحیح یک اکوسیستم، پهنه بندی آن با استفاده از مدل های کیفی مختلف می باشد. از این رو مطالعه حاضر به هدف تشریح کاربرد مدل های کیفی BCWQI ،OWQI ،NSFWQI و نرم افزار GIS در پهنه بندی اکوسیستم های آبی، تدوین گردیده است. شاخص کیفی NSFWQI ، شاخص کیفیت آب موسسه بهداشت ملی امریکا می باشد که درمیان تمام شاخص های عمومی کیفی دارای مشکلات کمتری بوده و بیشترین کاربرد را دارا می باشد. ازمزایای آن ساده بودن، در دسترس بودن و عمومیت مشخصه های کیفی مورد استفاده در آن است. BCWQI یک شاخص افزایشی است که درسال 1991 توسط وزارت محیط زیست کانادا برای بررسی کیفیت آب طراحی شد. این شاخص از استانداردهای هر حوضه، منطقه یا کشور استفاده کرده و بر اساس پارامترهای اندازه گیری شده در هر استاندارد، طبقه بندی کیفی صورت می دهد. شاخص کیفی اورگان (OWQI)، در ایالات اورگان ابداع گردید و جز شاخص های مصارف آب طبقه بندی شده است و غالبا برای ارزیابی کیفی آب برای مصارف تفریحی مورد استفاده قرار می گیرد. سادگی و در دسترس بودن پارامترهای کیفی مورد نیاز و تعیین زیرشاخص ها با استفاده از شکل ها یا روابط تحلیلی، از مزایای این روش می باشند. با استفاده از سیستم اطالعات جغرافیایی نیز میتوان (با کاربرد روش رگرسیون درخت تجزیه) ویژگی های مهم آماری را استخراج نمود. سپس براساس تحلیل های انجام شده میتوان کیفیت آب را پیش بینی و یا اینکه انواع پهنه بندی ها را براساس شاخص های کیفی، وضعیت پارامترهای مختلف، کاربری اراضی، بار آلودگی و غیره تهیه و ترسیم نمود.

کلیدواژه ها:

نرم افزارGIS ، پهنه بندی اکوسیستم های آبی.BCWQI ، OWQI ، NSFWQI