سیر تاریخی مداخلات کشورهای بیگانه در خلیج فارس علل ریشه ها

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 351

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

PERSIANGOLF11_009

تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1396

چکیده مقاله:

خلیج فارس که از دوران کهن دریای پارس نامیده میشود کانون و گهواره تمدن های بزرگ باستان بوده است. این خلیج در چهارراه ارتباطی سه قاره آسیا، آفریقا، و اروپا قرار گرفته است و بخشی از یک سیستم ارتباطی است که دریاهای مدیترانه و سرخ را به اقیانوس هند می پیوندد و در نتیجه با آب های جهان مرتبط است. از گذشته مسیری بوده است که کالاهای تجاری از شرق و جنوب آسیا به خلیج فارس و از آنجا به اروپا منتقل میشده است. واز زمانی که دماغه امید نیک کشف شد، منطقه خلیج فارس لنگرگاه مهمی برای کشتی ها بوده است. برخی دینهای بزرگ آسمانی، از جمله دین اسلام در این منطقه شکل گرفته و همچنین خاستگاه پیامبر اسلام بوده است. پس ازورود استعمار، این منطقه به کانون تحولات سیاسی و اقتصادی مبدل شد. کشورهای پرتغال، هلند، انگلیس، فرانسه، روسیه، آلمان و آمریکا به ترتیب در منطقه حضور یافتند و بر سر منابع سرشار آن با یکدیگر به رقابت پرداختند. در سده بیستم که نفت کشف شد منطقه خلیج فارس به شاهرگ حیاتی جهان تبدیل شد. منابع غنی منطقه، در کنار موقعیت جغرافیایی، تجاری، فرهنگی اهمیت منطقه را دوچندان کرد چنانکه خلیج فارس یک جایگاه بسیار مهم ژیواکونومیکی پیدا کرد. تنگه هرمز که ارتباط دهنده خلیج فارس و دریای عمان و اقیانوس هند است یکی از تنگه های استراتژیک جهان است و حدود چهل درصد نفت جهان روزانه از این تنگه انتقال داده میشود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اهمیت و حساسیت منطقه بیشتر شد. بنابراین خلیج فارس اهمیت ژیوپلیتیکی، ژیو اکونومیکی، ایدیولوژیکی و ارتباطی دارد و از دوران کهن تاکنون، کانون مهم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است.

نویسندگان

مرتضی تهامی

استادیار گروه آموزشی تاریخ دانشگاه خوارزمی