شناسایی Nattrassia mangiferae عامل بیماری سر خشکیدگی چنار و مقایسه اثر گونه های Trichoderma در کنترل عامل بیماری در شرایط آزمایشگاهی

بیماری سر خشکیدگی شاخه درختان با عامل Nattrassia mangiferae یکی از بیماریهای قارچی هوازاد، غیراختصاصی که قادر است علائم پوسیدگی و سوختگی تنه و شاخه را در درختان فضای سبز ازجمله چنار ایجاد میکند. بیماری به طورمعمول در شرایط رطوبت و گرمای شدید و در معرض شدت آفتاب در بیشتر فصول سال در سطح فضای سبز شهری بین درختان توت، بید و چنار به چشم میخورد. در این پژوهش قارچ عامل بیماری در بوستان صالحان واقع در شهرداری منطقه 17 نمونهبرداری و جداسازی شد و در محیط کشت عمومی Potato Dextros Agar کشت و به دنبال آن خالصسازی به روش تک اسپور انجام شد. استخراج DNA ژنومی با استفاده از روش C-TAB با اندکی تغییر صورت پذیرفت. سپس PCR با استفاده از پرایمرهای عمومی ITS4 و ITS5 انجامگرفته و پس از انجام توالی یابی و BLAST در پایگاه NCBI مورد شناسایی قرار گرفت. به منظور بررسی عامل کنترل بیولوژیک در شرایط آزمایشگاهی سه جدایه مختلف از گونه های T. harzianum، T. longibrachiatum و T. atroviridea ایزوله بومی ایران از مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران واقع در شهرستان ورامین تهیه شد. در این بررسی با استفاده از روش کشت متقابل و متابولیتهای فرار توانایی آنتاگونیستی جدایه های تریکودرما علیه قارچ N. mangiferae در قالب طرحکاملا تصادفی با چهار تکرار موردبررسی قرار گرفت. نتایج مقایسه میانگین تاثیر جدایه های T. longibrachiatum، T. harzianum و T. atroviridea بر رشد قارچ N. mangiferae در کشت متقابل به ترتیب 75/89 درصد، 60/88 درصد و 41/72 درصد و در متابولیتهای فرار به ترتیب 68/48 درصد، 50/63 درصد و 32/21 درصد بود. بر اساس نتایج جدایه T. longibrachiatum نسبت به دو جدایه دیگر اثر بیوکنترلی بیشتری را نشان داد. یافته های این پژوهش نشان میدهند که T. longibrachiatum پتانسیل قابل توجهی به عنوان عامل کنترل زیستی برای مهار عامل بیماری سر خشکیدگی شاخه را دارد و با توجه به اثرات زیانبار قارچ کشهای شیمیایی برای کنترل این بیماری، استفاده از عوامل بیوکنترل، ضروری به نظر میرسد.