آنالیز فیلوژنتیکی جدایه های Grapevine Pinot gris virus ردیابی شده از تاکستانهای استان زنجان

Grapevine Pinot gris virus (GPGV) متعلق به خانواده Betaflexiviridae و جنس Trichovirus است. این ویروس برای اولین بار در سال 2003 از تاکستانهای کشور ایتالیا گزارش و پس ازآن در ترکیه، چین و تایلند و چند کشور دیگر ردیابی و شناسایی شد. هدف از این مطالعه، ردیابی و شناسایی Grapevine Pinot gris virus از تاکستانهای استان زنجان و تعیین توالی جدایه های ردیابی شده و بررسی روابط فیلوژنتیکی بین جدایه های شناخته شده با سایر جدایه های موجود در دنیا بود. بر اساس مطالعات قبلی نمونه برداری در سال 95-96 از برگ و شاخه های سبز دارای علائم درختچه های انگور تاکستانهای مهم استان زنجان انجام شد. پس از انتقال نمونه های جمع آوری شده به آزمایشگاه، استخراج RNA کل از بافتهای گیاهی جمع آوری شده انجام گرفت. سپس، ساخت دیانای مکمل (cDNA) از آرانایهای استخراج شده با استفاده از کیت Hyperscript و از آغازگر معکوس انجام شد. پس از ساخت cDNA، آزمون PCR با استفاده از آغازگر اختصاصی GPGV6586F(5 -GAYATGTCGATTCGTCAGGAG-3 ) به عنوان آغازگر رفت و ( GPGV7021R(5 -CGACTTCTGGTGCCTTATCAC-3 بهعنوان آغازگر برگشت انجام شد. آغازگرهای مذکور، قطعه مربوط به ژن پروتئین پوششی GPGV را تکثیر میکند. نتایج RT-PCR در پنج نمونه بر اساس قطعات تکثیرشده نشان داد که قطعه اختصاصی مربوط به بخشی از ژن پروتئین پوششی ویروس GPGV است. نمونه های گیاهی که از تاکستانهای استان زنجان (شهرستانهای ابهر، زنجان و طارم) جمعآوریشده بودند و باندهای اختصاصی در آنها تکثیر شدند، غالبا علائمی از قبیل تغییر شکل برگ، رگبرگ روشنی، تغییر شکل کنگره های برگ و لکه های نکروزه داشتند. نتایج تعیین توالی نوکلئوتیدی برخی از قطعات تکثیر یافته و مقایسه آنها با توالیهای موجود در بانک ژن نشان داد قطعات تکثیر یافته متعلق به GPGV است . آنالیز فیلوژنتیکی با استفاده از نرم افزار MEGA X با روش Neighbor Joining صورت گرفت، جدایه های ایرانی همراه با جدایه هایی از ترکیه در یک گروه فیلوژنتیکی قرار گرفتند و بیشترین تفاوت با جدایهای از چین مشاهده شد. تشابه بین جدایه های ایرانی بین 90 تا 98 درصد متغیر بود. این اولین گزارش از Grapevine Pinot gris virus در ایران است.