بررسی رابطه استرس ادارک شده و عملکرد خانواده با خودکارآمدی در افراد وابسته به مواد

هدف و زمینه: سوء مصرف مواد و وابستگی به مواد مخدر یکی از نگرانیهای جوامع مختلف و جامعه ایرانی می باشد و پیامدهای مختلفی دارد که زندگی فردی و اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استرس ادارک شده و عملکرد خانواده با خودکارآمدی در زندانیان وابسته به مواد مخدر شهرزاهدان صورت گرفت. روش: جامعه آماری را کلیه زندانیان مرد ساکن زندان زاهدان در سال 96-95 تشکیل داد. نمونه شامل 300 نفر زندانی بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند در این پژوهش پرسشنامه های استرس ادارک شده کوهن(1983)، خودکارآمدی شرر(1982) و عملکرد خانواده مک مستر (1983) به کار برده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که بین بعد استرس ادارک شده با خودکارآمدی ارتباط معکوس و معنی دار و بین تمامی ابعاد عملکرد خانواده (ارتباط، ایفای نقش، آمیزش هیجانی، حل مشکل، همراهی هیجانی، کنترل رفتار و عملکرد کلی) با خودکارآمدی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. علاوه بر این نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که در گام اول زیر مقیاس حل مشکل وارد معادله شد و توانست به میزان 0/29 درصد واریانس و در گام دوم زیر مقیاس کنترل رفتار وارد معادله شده و توانست به میزان 0/33 درصد واریانس و در گام سوم استرس ادارک شده وارد معادله شد و توانست به میزان 0/45 درصد واریانس خودکارآمدی را تبیین کند.نتیجه گیری: بنابراین کارگاه های آموزشی همانند مثبت نگری و مهارتهای اساسی زندگی(مدیریت استرس) جهت آموزش به زندانیان می تواند به ارتقاء سطح خودکارآمدی آنان کمک کننده باشد.

کلیدواژه ها:

استرس ، عملکردخانواده ، خودکارآمدی ، زندانیان