آسیبهای روانی - اجتماعی در حوادث و بلایا

مقدمه: طی چهل سال گذشته، حدود 4000000 نفر در اثر بلایای طبیعی جان خود را از دست داده اند و بیش از 3200000000 نفر مصدوم، بی خانمان شده اند . آسیب های روحی نسبت به آسیب های جسمی کمتر قابل مشاهده هستند، ولی زمان لازم جهت بهبود این آلام به مراتب بیشتر از خسارت مالی و یا آسیب های جسمی است.کشور ما جزو 10کشور حادثه خیز دنیا قرار دارد و طبق آمار 32مورد از 41 مدل از بلایای طبیعی درایران تجربه شده است.در ایران به طور میانگین سالیانه 1100 میلیارد ریال صرف جبران خسارات ناشی از رویدادهای طبیعی می شود.در سالهای اخیربیش از 180000 نفر در این بلایا که بطور عمده زلزله بوده است، کشته شده اند. به طور متوسط هر سال در ایران 2900 نفر در بلایای طبیعی جان خود را از دست می دهند و 1500000 را تحت تاثیر عواقب آن قرار می گیرند که مهمترین آنها آسیبهای روانی است. واکنش انسان ها در رویارویی با بلایا وحوادث به 5مرحله تقسیم می شود - مرحله تماس با ضربه ، که درچند دقیقه اول پس از حادثه بروز می کند. مرحله برخورد شجاعانه یا قهرمان گرایی ، که درساعات اولیه وقوع حادثه بروز می کند. مرحله شادمانی یا فراموش کردن غم ، معمولا یک هفته تا چند ماه بعد از حادثه بروز می کند . مرحله مواجهه با واقعیت که در طی سه ماه بعد از وقوع حادثه بروز می کند . مرحله آخر ، تجدید سازمان است که 5 ماه تا یکسال بعد از وقوع حادثه بروز می کند . واکنش ها وعلایم روانی در گروههای آسیب پذیر نیز از مواردی است که باید مد نظر باشد. در کودکان افت تحصیلی یا امتناع ازرفتن به مدرسه، نوجوانان وجوانان علایم بدنی مثل دردهای شکمی، سردرد، ناراحتی های پوستی، دردهای نامعلوم، مشکلات خواب وکابوس. در سالمندان افسردگی ممکن است نادیده گرفته شود ، به عنوان مثال فراموش کاری یا حواس پرتی درآنها ممکن است علامتی ازافسردگی باشد.نکته مهم دیگر در حمایت روانی در بلایا در رابطه افرادی است که نیاز به ارجاع به تیم حمایت روانی- اجتماعی دارند . یک فرد سوگوار ممکن است موارد زیررا تجربه کند: • انکار فقدان ، درک فقدان ،• احساس ترک شدن واضطراب.• خشم و.• احساس گناهبحث ونتیجه گیری : آگاهی از این واکنش ها کمک می کند تا عکس العملهای روانی آسیب دیدگان را بشناسیم و نحوه برخورد با آنان را دریابیم . آموزش افراد قبل از امدادگری برای کنترل استرس هایی که در جریان بلایا و حوادث غیرمترقبه با آن روبروخواهند شد میتواند از ایجاد چنین مشکلاتی پیشگیری کند. بنابراین یادگرفتن مهارت کنترل استرس و.کنترل هیجانات شدید مثل خشم میتواند درحل اینگونه مشکلات مفید باشد. از سویی آموزش و اراه توصیه های لازم به والدین کودکان آسیب دیده بسیار مهم و تاثیر گذار است.

کلیدواژه ها:

آسیب ، روانی ، اجتماعی ، حوادث ، بلایا