فرهنگ مهاجرتهای زیستی و روند توزیع جمعیت

سال انتشار: 1381
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,971

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

PSRC01_010

تاریخ نمایه سازی: 28 اردیبهشت 1388

چکیده مقاله:

نظام جمعیتی یک جامعه استوار بر حقایق انکارناپذیر فرهنگی است که از دل روزگار گذشته اقوام برمی خیزد و در هر سیرو سلوکی با الهام از طبیعت زیست محیطی ساکنان آن در زمان و مکان به نظم کشیده می شود و به استقرار جماعات انسانی در یک محیط ویژه منجر می شود از این رو انسانها با حرکتی که طبیعت در فصول، سالها و قرن ها به خود می دهد سازگار می شوند و به توسعۀ عنصر متشکلۀ زندگی خود در نظامهای مختلف کشاورزی، دامداری ، صنعت و آموزش می پردازند. اگر این نظام به پایداری ویژه ای منجر شود، لاجرم مکان یا پناهگاه زیستی رنگی متجلی و عزتی وافر به خود می گیرد که با حقایق یک تفکر فرهنگی عجین است. در این صورت گروه های انسانی به طور پیوسته با الهام از طبیعت به هم نزدیک و با محیط قرین می شوند و به بازسازی یا دوباره سازی مساکن خود می پردازند. اما شرط غالب آن است که این امکان در طی ادوار مختلف زمانی، و همراه با فناوری در قلمروهای جدید زیستی، هرچه بیشتر به توسعۀ فرهنگ مکانی خود بپردازد. از این رو، می توان پذیرفت که در سایۀ فرهنگ، انسان و طبیعت یا جمعیت و محیط زیست به عزتی والا و به بالندگی خواهند رسید. شاخصهای جمعیتی که در قلمروها و زمینه های گوناگون علم جمعیت شناسی از طریق پژوهشگران بصیر و خردمند عرضه می شود، نشان بارزی از این آمیزش فرهنگی انسان و عناصر متنوع طبیعت در بطن تجمع یا پراکندگی جمعیتهاست. بنابراین جمعیتها برحسب شاخصهای مهاجرت و از طریق استقرار زیست محیطی آن ها که منجر به آمیزشهای خارج از محدودۀ خویشاوندی است و در مکانهای مختلف مستقر شده و به تولید نسل می پردازند. در این مقاله به تشریح چگونگی تأثیر فرهنگ زیستی بر روند توزیع جمعیت در قلمرو روستا و شهر و پیامدهای حاصل از این حرکت مهاجرتی بر تطور و تحول اقتصادی معیشتی در هریک از آنها خواهیم پرداخت با ذکر مثال از مطالعات پیشین، در شهر جوادیه و روند مهاجرتهای انجام شده در ان و با توجه به پروندۀ مسائل جمعیتی در سال 2001 (UNEPA) مشخص می شود که اقتصاد جمعیت شهرنشین با پدیده های حاکم بر سنتهای خانوارها ی مهاجر به شهرها(نظیر کلان شهرهای ایران ) هم ارز نیست و تحولات چشمگیر فرهنگ شهرنشینی ، روند تکثر جمعیت روستایی مهاجر به شهرها را به اثبات رسانده است.

نویسندگان

اصغر عسکری خانقاه

استاد گروه انسان شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران