بررسی و مقایسه روشهای استانداردسازی و تجزیه اختلاف درمیزانهای عمومی، نمونه موردی: ایران، سوئد و اتیوپی

جمعیت شناسی یکی از رشته های علمی است که از روشهای استاندارد سازی در جهت تحلیل پدیده های جمعیتی سود می برد و تأکید فراوانی بر تحلیلهایی که از مقایسه حاصل می شوند در جمعیت شناسی و جود دارد و به همین علت حجم بزرگی از ادبیات موجود در جمعیت شناسی به بحث استاندارد سازی اختصاص یافته است زیرا به هنگام مقایسه و تحلیل شباهت ها و تفاوتها در بسیاری از میزانهای عمومی که در جمعیت شناسی مورد استفاده قرار می گیرند باید از استاندارد سازی کمک گرفت در حقیقت این روش برای کنترل تأثیر متغیرهای خاص در مقایسه ها کاربرد دارد همین طور منطق نهفته در استاندارد سازی می تواند برای تجزیه اختلاف و تفاوت میان دو نرخ خام به مؤلفه های تشکیل دهنده اش مورد استفاده واقع شود. این مقاله ضمن بررسی و نقد روشهای استاندارد سازی، با طرح مختصر روشهای مختلف تجزیه به مؤلفه های اصلی و با ارائه مثالی عملی به مقایسه یافته های حاصل از این روشها پرداخته است تا قابلیتهای مطلوب و کاربردی روشهای تجزیه به مؤلفه های اصلی نسبت به روشهای استاندارد سازی آشکار شود. در نهایت روشهای تجزیه به مؤلفه های اصلی به عنوان تکمیل کننده روشهای استاندارد سازی اهمیت می یابند.

کلیدواژه ها:

جمعیت شناسی ، استاندارد سازی ، روش مستقیم ، روش غیرمستقیم ، روش تجزیه به مؤلفه ها ، اثر ساختمان سنی ، اثر الگویی ، اثر تعاملی