انتقال تکنولوژی جدید نخود دیم در مزارع زارعین استان لرستان

قسمتهای زیادی از نواحی ایران دارای شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک می‌باشد. بارندگی سالیانه کشور ایران در حدود 250 میلی‌متر است که تقریباً 1/3متوسط بارندگی جهان می‌باشد. حدود 165 میلیون هکتار (11/2 درصد) آن جهت تولید محصولات زراعی به زیر کشت می‌رود که از این مقدار 6/3 میلیون هکتار (34%) به صورت دیم کشت می‌شود. در نواحی دیم فقط 1/2 میلیون هکتار آن بیش از 400 میلی‌لیتر بارندگی دریافت می‌کند. تولید لگومها بالاخص نخود در شرایط دیم بسیار پایین است (با متوسط 500-450 کیلوگرم در هکتار برای نخود)، که دلیل اصلی آن استرسهای محیطی مانند (سرما، گرما و خشکی)، عدم دسترسی به واریته‌های مناسب، مدیریت نامناسب، و دانش پایین کشاورزان ایران می‌باشد. دو روش انتقال تکنولوژی جدید شامل اجرای آزمایشات آنفارم و بکارگیری توصیه‌های لازم می‌باشد که توسط این دو روش اطلاعات از تحقیقات به کشاورزان منتقل می‌شود که در نهایت باعث افزایش تولید می‌گردد. به منظور انتقال یافته‌های تحقیقاتی جدید که شامل واریته‌های جدید و تکنولوژی تولید محصول می‌باشد. سازمان جهاد کشاورزی و مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان اجرای 70 هکتار را در سال 82-1381 در لرستان به عهده گرفت. نتایج تحقیقات و تکنولوژی با هم که شامل ارقام مناسب، مدیریت محصول، بکارگیری ماشین‌آلات، تاریخ کاشت، فاصله ردیف، جایگذاری کود و مقدار آن، کنترل علفهای هرز، کنترل بیماریها، کاشت و برداشت مکانیزه نخود، زمان کاشت (کاشت زمستانه نسبت به کاشت بهاره) در شرایط دیم بکار گرفته شد. هر دوی اجرای عملیات سنتی و یافته‌های توصیه شده برای تولید محصول توسط کشاورزان انجام گرفت. نتایج، تفاوت معنی‌داری بین انتقال تکنولوژی به مزارع (TTF) نسبت با مزارع با مدیریت کشاورز (FMF) نشان داد. در طول فصل زراعی مزارع بررسی شدند و توصیه‌های لازم به کشاورزان داده شد. داده‌های زراعی مختلف گزارش شده، اما مقایسه نهایی بر اساس عملکرد دانه در TTF و FMF می‌باشد. در هر محلی که نخود کشت شده9 عملیات نهایی بر اساس عملکرد دانه در TTF و FMF مقایسه شدند. نتایج تفاوت معنی‌داری بین دو نمونه عملیات با پکیچ توصیه شده نشان داد. عملکرد دانه TTF نسبت به FMF در حدود 69 درصد افزایش عملکرد داشته که از 30 تا 144 درصد افزایش عملکرد گزارش شده است. این نتایج معین می‌کند که عملکرد می‌تواند به صورت پایدار افزایش پیدا کند بوسیله بکارگیری توصیه‌ها و مدیریت زراعی در شرایط دیم.