پتانسیل اثر آلیلوپاتیک کاه و کلش ارقام نخود (Cicer arietinum L.) بر جوانه زنی و رشد اولیه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)

آلیلوپاتی ویژگی است که در آن گیاهان می توانند با تولید و رهاسازی ترکیبات شیمیایی در محیط، بر رشد و نمو سایر گیاهان تأثیر بگذارند. از آنجا که خاصیت آلیلوپاتیک برخی گونه‌های زراعی به اثبات رسیده است، لذا بررسی اثرات آنها برگیاهانی که در تناوب با آنها قرار می‌گیرند اهمیت ویژه‌ای دارد. بر این اساس پتانسیل اثر آلیلوپاتیک 4 رقم نخود (جم، کرج، فیلیپ و ILC480) با استفاده از غلظتهای مختلف عصاره آبی کاه و کلش آنها شامل صفر، 5، 10، 20، 40 و 60 درصد بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های آفتابگردان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل 5*4 در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که عصاره آبی ارقام نخود موجب کاهش جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های آفتابگردان شد و مرحله رشد رویشی بیش از مرحله جوانه‌زنی تحت تأثیر مواد آلیلوپاتیک قرار گرفت. با افزایش غلظت عصاره نخود تا 60 درصد، سرعت جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه و وزن‌تر گیاهچه‌های آفتابگردان به طور معنی‌داری، به ترتیب تا 61، 35، 93، 49 و51 درصد کاهش یافت. در این مطالعه ارقام مختلف نخود از نظر میزان اثر بازدارندگی بر صفات مورد بررسی با یکدیگر اختلاف معنی‌داری نداشتند .

کلیدواژه ها:

آلیلوپاتی ، ‌عصاره آبی ، نخود ، آفتابگردان ، جوانه‌زنی ، رشدگیاهچه