حفاظت از پوشش های گیاهی از دیدگاه قرآن کریم و منابع دینی

بیان مساله: گیاهان و پوشش های گیاهی در قرآن کریم و اسلام از جایگاهی ویژه برخوردارند و در آیات و روایات زیادی مورد بحث قرار گرفته اند که این توجه قرآن کریم به گیاهان و پوشش های گیاهی حاکی از اهمیت آنها در زندگی موجودات زنده و به ویژه نقش آن در زندگی انسان دارد. هدف پژوهش: اهمیت و توجه بیشتر به حفظ پوشش های گیاهی، خطرات احتمالی و عواقب ناشی از بین رفتن پوشش گیاهی. روش و چگونگی انجام پژوهش: مطالعه قرآن، منابع دینی، منابع تخصصی تنوع زیستی گیاهی و ارتباط این دو با موضوع حفظ پوشش های گیاهی. یافته ها و نتیجه گیری: گیاهان، درختان، جنگل ها و مراتع، از منابع اصلی تامین نیازهای انسان و موجودات زنده دیگر و از نعمت های بزرگ خدادادی هستند که باید در حفظ، گسترش و تعالی آنها کوشید که با توجه به آیات قرآنی این نعمت های الهی متعلق به انسان و نسل و قوم خاصی نیست (سوره مبارکه نازعات، آیات 30 تا 33 ) و تخریب آنها مصداق بارز ظلم به نسل های آینده و موجودات زنده دیگر است و خداوند ظلم نسبت به هیچ موجودی را نمی پذیرد (سوره مبارکه آل عمران، آیه 108 ) و چه بسا تخریب منابع طبیعی از جمله پوشش های گیاهی موجب بر هم خوردن چرخه منظم طبیعت می شود و می تواند باعث رخدادهایی شود که خوشایند انسان نیست، به عنوان مثال سیل و خشکسالی (سوره مبارکه روم، آیه 41 ). از جمله منافع حفظ پوشش های گیاهی میتوان به تولید اکسیژن توسط گیاهان، حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش آن، تولید خوراک، پوشاک و دارو برای انسان و سایر موجودات، اشاره کرد. در قرآن کریم گیاهان با عناوین چون رزق الهی (سوره مبارکه ق آیه 11 ، ابراهیم آیه 32 )، متاع زندگی ( سوره مبارکه عبس 25 تا 32 ، واقعه 71 تا 73 ) و نعمت خداوندی (سوره مبارکه الرحمن آیه 13 ) برای بندگان و... ذکر شده است. امام صادق (ع) می فرمایند: خداوند درخت را برای انسان آفرید، از این رو انسان باید درخت بکارد و آن را آبیاری کند و در حفظ آن بکوشد (بحار الانوار ج 3 ص 86 ). از آیات الهی و سخنان ائمه معصومین می توان پی به اهمیت گیاهان و حفظ پوشش های گیاهی برد و در حفظ آنها تلاش بیشتری انجام داد. گیاهان و پوشش های گیاهی از منابع وراثتی مهم هر منطقه ای به حساب می آیند که آسیب دیدن یا از بین رفتن آنها حوادثی مانند: طوفان شن، گرد و غبار در مناطق شهری، گسترش بیابان ها، سیل و... را به دنبال خواهند داشت که به سختی قابل جبران می باشند. از این رو، انسان باید شرعا و عرفا در حفظ این موهبت الهی تمام توان خود را بکار گیرد.