توسعه فرهنگی و راهکارهای تحقق آن از منظر قرآن کریم

توسعه فرهنگی: به عنوان مهم ترین بعد توسعه و بستری ترقی و پیشرفت سایر ابعاد، امروزه دارای اهمیت ویژه است که بررسی راهکارهای تحقق آن بر مبنای نگرش دینی و از منظر قرآن یک ضرورت است. از این رو هدف از تدوین مقاله، بررسی آموزه ها و راهکارهای قرآن کریم در این مورد است.یافته های تحقیق حاکی از آن است که تعالیم و آموزه های قرآن از تاثیرگذارترین مفاهیمی است که در توسعه ارزش های متعالی فرهنگی و انسانی و رشد و تکامل مادی و معنوی جامعه بشری نقش مهم و حیاتی داشته است. اگرچه اصطلاحاتی همچون تمدن، فرهنگ، توسعه و... در قرآن وارد نشده است، اما محتوای این مفاهیم در قرآن وجود دارد؛ چرا که فرهنگ، عبارت از مجموعه ارزش ها و هنجارهایی است که یک قوم یا گروه و اجتماع می پذیرد و آن را مبنای جهت گیری و تنظیم اعمال و رفتار خود قرار می دهد، در قرآن کریم عبارات و اشاراتی می توان یافت که به طور ضمنی یا صریح دلالت بر وجود جریان فرهنگ در عرصه زندگی و روابط بشری دارد و خداوند در قرآن کریم همواره یک سری ارزش ها (معناها و الگوهای پسندیدهای برای رفتار) را برای مخاطبان خود و اهل ایمان ابلاغ نموده و متذکر می شود که نقش موثری در توسعه و تکامل جوامع انسانیدارد. آن هم نه تنها در بعد اقتصادی، بلکه در ابعاد مختلف با زیر بنای ارزش های والای الهی و انسانی. در راستای بهره گیری از آموزه ها و معارف وحیانی، مقاله حاضر با عنوان توسعه فرهنگی و راهکارهای تحقق آن از منظر قرآن بنیادی ترین مفاهیم مرتبط با توسعه فرهنگی را از منظر قرآن مورد بررسی قرار داده است که در این میان، یازده مورد از شیوه ها و راهکارهایی را که قرآن برای تحقق توسعه فرهنگی و ترویج ارزش های متعالی ارائه نموده به صورت مفصل مورد بحث قرار گرفته و در نهایت به این نتیجه دست یافته است که اگر امروز این الگوهای قرآنی در برنامه ریزی های فرهنگی و جامعه انسانی مورد توجه قرارگیرد، یک تحول مهمی در رفتار و فرهنگ اجتماعیبوجود خواهد آمد که در نتیجه موجب پیشرفت و تعالی همه جانبه و تحقق توسعه فرهنگی مورد نظر اسلام خواهد شد.

کلیدواژه ها:

قرآن ، توسعه ، فرهنگ ، تمدن ، توسعه فرهنگی