نقش عوامل خطر انسانی در شدت سوانح ترافیکی در راه های درون و برون شهری

مقدمه: حوادث ترافیکی پیامدهای پیچیده ای هستند که ناشی از عوامل خطر انسانی، تکنیکی و شرایط وابسته محیطی هستند. طراحی جاده ها، علایم و نشانه های اخطار دهنده و همچنین قانون گذاری در خصوص سختار حمل و نقل ترافیکی، همگی عواملی هستند که بر تعداد و شدت حوادث رخ داده شده در حومه و درون شهر ها تاثیرگذار هستند. این مطالعه با هدف بررسی نقش عوامل خطر انسانی در شدت سوانح ترافیکی در راه های درون و برون شهری انجام شد.روش کار: این مطالعه به صورت مروری با استفاده از کلیدواژه های انسان، تصادفات، راه درون شهری و راه برون شهری در پایگاه داده های web of science، PubMed و Scopus در بازه زمانی 2000 تا 2018 انجام شد و چندین مطالعه در ایران نیز بررسی گردید.نتایج: مصرف نوشیدنی های الکلی عامل خطر قوی تری برای قرار گرفتن در یکی از طبقات منجر به جرح یا فوت در محورهای درون شهری نسبت به محورهای برون شهری بوده است. همچنین عوامل زمینه ای مثل سن و جنس تاثیر معنی داری بر وقوع تصادفات منجر به جرح یا فوت داشتند. با در نظر گرفتن وضعیت روشنایی به عنوان عاملی موثر در وقوع تصادفات باید گفت که تنها رانندگی هنگام غروب به عنوان عامل خطر برای قرار گرفتن در یکی از طبقات منجر به جرح یا فوت می شود. همچنین نتایج حاصل از بررسی عوامل خطر انسانی در محورهای درون شهری نشان می دهند که بعد از مصرف مشروبات الکلی دیگر عوامل خطر به ترتیب اهمیت ( با توجه به نسبت شانس) عبارتند از بی توجهی به مقررات، عجله و شتاب بی مورد بود. نتایج حاصل از مطالعه ای نشان داد که بالاترین فراوانی در بین عوامل خطر انسانی را بی توجهی به مقررات دارا می باشد. در حالی که با تحلیل عوامل انسانی دخیل در سوانح ترافیکی و با آزمون رگرسیون لجستیک رتبه ای و با توجه به تعدیل عوامل مداخله گر، مشاهده گردید که در بین عوامل انسانی، نسبت شانس قرار گرفتن در یکی از طبقات جرح یا فوت برای افرادی که مصرف مشروبات الکلی حین رانندگی داشتند، در جاده های درون شهری5/6برابر افرادی است که این عامل خطر را نداشته اند.نتیجه گیری: با توجه به اینکه شیوع عوامل خطر یکی از مهمترین معیارها ( با در نظر گرفتن خطر قابل انتساب) برای برنامه های پیشگیری می باشد، مسئولین ذیربط می توانند تمرکز برنامه های پیشگیری و کنترل حوادث ترافیکی را متوجه عواملی مانند بی توجهی به مقررات و عجله و شتاب بی مورد قرار دهند. این برنامه ها می تواند از طریق آموزش به وسیله رسانه های تصویری به صورت کشوری و متمرکز برای جوانانی که به تازگی گواهینامه را دریافت کرده اند باشد، انجام گیرد

کلیدواژه ها:

انسان ، تصادفات ، راه درون شهری ، راه برون شهری