تحلیل گفتمان انتقادی سوره مومنون مطالعه موردی لایه کاربردشناسی

یکی از مباحث پردامنه در حوزه فهم و تف سیر قرآن کریم، آگاهی از زبان این متن است. در این راستا پژوهش های بسیاری در عرصهنظری و عملی صورت پذیرفته است؛ به ویژه در حوزه نظری، روش ها و رویکردهای جدیدی مطرح شده است که به کارگیری آنها درعرصه عملی، کمک شایانی به فهم و تفسیر قرآن می نماید. ازجمله این رویکردها، نظریه سبک شناسی گفتمانی است که به بررسی رابطهمحتوای متن با بیرون متن پرداخته و در تحلیل متن های ادبی به مقولاتی فراتر ازجمله و متن نظیر پیوستار معنایی، پیوستار دستوری،کنش گفتاری و بافت موقعیتی می پردازد.در این پژوهش سوره مومنون به دلیل تکرار واژگانی، واژه های هم ریشه در برخی آیات، جابه جایی واحدهای زبانی در الگوهای نحویمشابه، نحوه سبک جملات و کنش گفتاری جملات مورد بررسی قرارگرفته است. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط بین سبکزبانی سوره مومنون با ایدئولوژی حاکم بر آن و نیز بافت و زمینه شکل گیری آن، با رویکرد سبک شناسی گفتمانی و روش توصیفی-تحلیلی می باشد. برای دستیابی به این هدف، سوره مومنون در لایه کاربردشناسی بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان میدهد کهنحوه گفتار جملات در سوره مومنون، رابطه مستقیمی با پیوستار معنایی و بافت موقعیتی برقرار کرده است به گونه ای که با تغییر بافت،نحوه گفتار جملات نیز تغییر می یابد.

کلیدواژه ها:

سوره مومنون ، سبک شناسی ، گفتمان انتقادی ، لایه کاربردشناسی