چرای متعادل استراتژی راهبردی برای توسعه پایدار مناطق خشک و نیمه خشک

مناطق کوهشتانی به عنوان مهمترین منبع آب، انرژی، تنوع بیولوژیکی، مواد معدنی، تولیدات جنگلی و کشاورزی و تفرج هستند، اکوسیستم های کوهستانی به سرعت در حال تغییر بوده و به فرسیاش تشدید شوند، لغزش ها و کاهش تنوع زیستی حساس می باشند. اکوسیستم های کوهستانی برای بقای اکوسیستم های دنیا ضروری هستند، امروزه با درنظر گرفتن فرسایش ژنتیکی و سیر قهقرایی پوشش گیاهی بررسی چرای متعادل به عنوان یک استراتژی راهبردی برای مدییت صحیح منابع طبیعی امری ضروری و حائز کمال اهمیت است. در استان آذربایجان غربی حدود 4737364 واحد دامی وابسته به مرتع وجود دارد که علوفه تولیدی استان با میزان 682338 تن می تواند حدود 2416351 واحد دامی را تغذیه نماید. بنابراین 2321013 واحد دامی، مازاد بر تولید مراتع هستند. به منظور بررسی طرح چرای متعادل ایستگاه گله دام واقع در شمالغرب ایران به موقعیت جغرافیایی ’15 ’38 تا ’27 ’38 عرض شمالی و ’38 تا ’13 ’27 ’38 عرض شمالی و ’38 ’33 ’44 تا ’35 ’44 طول شرقی در 13/5 کیلومتری شهرستان سلماس (استان آذربایجان غربی) به مساحت 954/5 هکتار انتخاب شد. برای بررسی تولیدات دامی دامهای جرا داده شده در قطعه تعادل دام و مرتع و تعدادی از دامهایی که به صورت سنتی جرا می نمودند قبل از ورود به مرتع و بعد از دوره چرا توزین گردیدند. در این مطالعه تیپ گیاهی Festuca-Bronus با وضعیت متوسط، گرایش منفی و تولید 0/7 واحد دامی در یک دوره بهره برداری 90 روزه انتخاب واز سال 1378 تا سال 1382 با توجه به ظرفیت و آمادگی مرتع مورد جرای متعادل قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که وضعیت مراتع از متوسط به خوب رسیده و ظرفیت مراتع از 1/3 واحد دامی در ماه به 2/7 واحد دامی در ماه افزایش پیدا نموده است.

کلیدواژه ها:

استان آذربایجان غربی ، چرای متعادل و توسعه پایدار