استراتژی بهره برداری پایدار بر اساس اصول اکولوژیک در کمازاران سارال کردستان

کمازاران کردستان به عنوان یکی از بهترین اکوسیستم های مرتعی در غرب کشور در سلسله جبال زاگرس قرار گرفته است. در این تحقیق که با نگرشی اکولوژیک و با کاربرد روش تحلیل عوامل محیطی در مراتع ییلاقی سارال سنندج انجام شده است، در توده های معرف نسبت به تعیین وضعیت مراتع و نمونه برداری از خاک و گیاه اقدام گردید. نتایج طبقه بندی به روش Wards سه گروه اکولوژیک مختلف را مشخص نمود. بررسی وضعیت مرتع، نشان دهنده وضعیت خوب در تیپ های Ferula- Cephalaria و Ferula- Bromus و وضعیت فقیر در تیپ Eryngium- Achillea بود. بر اساس تحلیل عوامل محیطی به روش CCA می توان بیان داشت که غیر از عوامل محیطی، نوع و زمان بهره برداری در فقیر شدن تیپ Eryngium- Achillea اثر داشته است در صورتیکه وضعیت خوب تیپ های Ferula- Cephalaria و Ferula- Bromus که دارای عوامل محیطی مشابه با تیپ فقیر ذکر شده هستند، بیانگر نحوه، زمان و نوع بهره برداری از مناسبتر از این مراتع است. با توجه به دستاوردهای این تحقیق می توان اذعان نمود بهره برداری سنتی لطمه ای به پوشش گیاهی و خاک مرتع وارد نمی سازد. در چارچوب استراتژی مدیریت و بهره برداری پایدار با تغییرات اندکی در مدیریت سنتی، شیوه دامداری منطقه، کاهش تعداد دام و اجرای روش تأخیری تناوبی به منظور جلوگیری از انقراض این گونه (کما) و دستیابی به پایه های مادری قوی توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

سارال ، Ferula ، مطالعات اکولوژیک ، تحلیل عوامل محیطی