بررسی میزان و روند تغییرات تولید مرتعکاری در دیمزارهای کم بازده استان زنجان

به عقیده کارشناسان و شواهد موجود، اگر اراضی دیم کم بازده و رها شده کشور با مساحت حدود 5 تا 10 میلیون هکتار و با حداقل بهره دی، به کشت گیاهان علوفه ای و مرتعی اختصاص پیدا کند، تولید حاصل اقتصادی خواهد بود. اما اطلاعات علمی و تحقیقات کافی در این مورد وجود ندارد. به همین جهت ضرورت است تا بررسی لازم در رابطه با وضعیت تولید نباتات علوفه ای کشت شده (یونجه) با هدف ارائه راه حل مناسب فنی جهت استفاده بهینه از اینگونه اراضی انجام شود. این بررسی بر اساس نمونه برداری، در قالب طرح آماری فاکتوریل در سه تکرار در محدوده استان زنجان و با تیمارهای اصلی طبقات ارتفاعی در سه سطح، شیب اراضی در دو سطح و عمق خاک در سه سطح و تیمار فرعی عملکرد مرتعکاری با استفاده از یونجه دیم به مرحله اجرا درآمد. پس از انجام محاسبات آمای با استفاده از آزمون دانکن، اقدام به مقایسه میانگین عملکرد محصول در هر تیمار گردید. نتایج حاصل نشان دهنده اثر مثبت و قطعی عمق خاک سطح سه (بیشتر از 30 سانتیمتر) و طبقه ارتفاعی سطح سه (2700-2200 متر) در افزایش عملکرد محصول بوده و افزایش طبقه ارتفاعی توام با کاهش شیب، افزایش طبقه ارتفاعی توام با افزایش طبقه خاک و افزایش طبقه خاک توام با کاهش شیب، اثرات متقابل مثبت و معنی داری را بر عملکرد محصول یونجه دیم اعمال نمودند. این نتایج در واقع گویای این حقیقت است که اختصاص پروژه مرتعکاری با استفاده از یونجه دیم در محدوده مراتع ییلاقی تخریب یافته با موفقیت و تضمین بیشتری همراه می باشد.

کلیدواژه ها:

زنجان ، مراتع ، مرتعکاری ، دیمزار و یونجه