بررسی نقش دوگانه متابولیت های ثانویه در برابر آفات در محصولات کشاورزی

گیاهان مکانیسم های دفاعی متفاوتی را برای دفاع از خود، اتخاذ می کنند. یکی از آنها دفاع شیمیایی است که گیاهان با تولید متابولیت های ثانویه مانند آلکالوئید ها، گلوکوزینولیت ها، فنل ها و غیره در برابر آفات مقاومت می کنند. عکس العمل آفت تک میزبانه در برابر غلظت گلوکوزینولیت در گیاهان کاملا متفاوت از آفات چند میزبانه می باشد. گلوکوزینولیت نه تنها اثر منفی روی رشد آفات تک میزبانه ندارند بلکه در بسیاری موارد این آفات از بوی گلوکوزینولیت جهت یافتن گیاه میزبان استفاده می کند. این در حالی است که این ماده اثر منفی بر آفات جند میزبانه داشته و موجب کاهش آفت زدگی می گردند. از آنجا که محصولات کشاورزی دارای تنوع ژنتیکی در غلظت متابولیت های ثانویه می باشند، انتخاب ارقام با میزان متناسب از این مواد می تواند نقش مهمی در آفت زدایی و بالطبع در افزایش محصولات کشاورزی ایفا نماید. در این مطالعه ارقام مختلف ازگیاه رشادی Arabidopsis thaliana به عنوان گیاه الگو انتخاب شد تا نقش دوگانه گلوکوزینولیت بر آفات تک میزبانه و چند میزبانه آزمایش گردد. در این آزمایش دو نوع آفت تک میزبانه و چند میزبانه تهیه شد و بر روی رزت و گیاه کامل گیاه رشادی قرار داده شد و همبستگی بین گلوکوزینولیت و آفت زدگی در هر دو آفت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که همبستگی منفی بین گلوکوزینولیت و آفت چند میزبانه وجود دارد در صورتی که این همبستگی با آفت تک میزبانه معنی دار نیست. از نتایج این آزمایش می توان جهت انتخاب متناسب ارقام حاوی گلوکوزینولیت جهت مقابله با آفات مورد مطالعه استفاده نمود.